Trồng lại quất cảnh (tắc) như thế nào? Làm thế nào để quất trong chậu ra nhiều trái?

Cây quất cảnh (tắc) là loài cây bụi, họ Vân Hương, nguồn gốc từ châu á nhiệt đới, Trung Quốc, Nhật Bản. Cây quất được trồng làm cảnh, làm bonsai ở Việt Nam và Trung Quốc. Cây quất có quả được bán và trưng bày vào dịp Tết vì nó được cho là biểu tượng của sự may mắn. Quả quất ngâm đường hoặc mật có thể làm thức uống; rễ, lá, quả hạt của quất có thể được dùng làm thuốc. Cây quất có tán cây tròn hoặc được tạo dáng theo người trồng, vào tháng 6 hằng năm quất thường ra hoa màu trắng, trong năm có thể nở từ 3 - 4 lần đến tháng 11 thì quả chín, quả non màu xanh khi chín có màu cam và rất lâu rụng. Vỏ quất khi ăn có mùi thơm, quả có thể dùng làm mứt, lá có thể dùng để pha trà, trà lá quất có tác dụng chữa viêm phế quản.

Hướng dẫn trồng quất đẹp, sai quả đúng vào dịp tết

Cây quất là cây ưa sáng, thích hợp trên nền đất cát pha xốp hơi chua, thoát nước tốt, cây quất có thể chịu được lạnh. Để quất có thể ra hoa đậu quả vào nhiều vào dịp tết, thì đến tháng 4 cây quất trồng trong châu thường được chuyển ra ngoài đất vườn (đảo quất), tỉa cành cho thông thoáng, cắt bỏ cành bị sâu bệnh, cho cây tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời và không khí thông thoáng.

- Sau khi đảo quất 20 ngày đến 1 tháng chúng ta bón phân cho quất 1 lần, cách 1 tháng tiếp tục bón phân và tưới nước, sau khi đảo quất phần lá cũ sẽ rụng và cây ra lá mới, chồi mới và ra hoa, chúng ta hái ngọn quất để cây tập trung dinh dưỡng kích hoa và đậu quả. Để quất ra hoa đúng dịp tết chúng ta phải căn chuẩn thời gian và bổ sung dinh dưỡng kịp thời trước khi quất ra hoa.

- Đối với quất trồng châu mà chủ nhân không muốn trồng ra vườn hoặc không có đất vườn để trồng chúng ta có thể áp dụng nhiều biện pháp khác để kích quất ra hoa như: Xiết nước kích ra hoa/khoanh cành hoặc dùng hóa chất kích thích quất ra hoa, đậu quả.   

- Trong lúc cây ra nhiều hoa (mùa nhiều hoa) nên hạn chế bón phân cho quất, sau khi quất đậu quả nên bổ sung thêm các loại phân bón chuyên dùng cho cây ăn quả hoặc bổ sung thêm phân kali cho quất, lưu ý có thể hòa loãng để tưới cho quất hoặc xới đất nhẹ xung quanh gốc để bón phân cho quất.

Để có cây quất cảnh đẹp trong gia đình ngày Tết (ảnh minh họa)

Để cây quất cảnh có nhiều quả (trái) đúng vào dịp tết, chúng ta phải chú ý một số điểm sau:

• Tỉa cành cho quất

Cắt tỉa cành cho quất

Khi lập xuân, nhiệt độ lên cao, cây quất phát triển mạnh cần phải tỉa cành cho quất thông thoáng. Các cành chính được để lại, các cành nhỏ, cành vượt, cành bệnh cần phải được cắt bỏ. Trên các cành chính chọn các chồi khỏe (khoảng 4 - 5 chồi) để lại cho cành phát triển, sau một thời gian quất tiếp tục phát triển thêm nhiều cành lá cần tiếp tục tỉa cành lần hai. Khi nào trên những cành mới có khoảng 8 - 10 là thì tiến hành hái ngọn quất để chuẩn bị cho quất ra hoa đậu trái.

• Bón phân và tưới nước hợp lý cho cây quất

Quất ưa đất cát pha tơi xốp hơi chua nên khi trồng lại, đất trồng quất được phối trộn từ lá khô hoặc xơ dừa (40%), đất cát (50%) và phân hữu cơ hoai mục trộn đều (có thể dùng phân trùn quế trộn với đất hữu cơ và đất pha cát). Sau khi tỉa cành cho quất phải tiến hành  bổ sung phân cho cây quất, tốt nhất là dùng phân trùn quế, phân chuồng hoặc phân hữu cơ vi sinh (có thể dùng phân lợn hoặc phân bò hoai mục) định kỳ 10 ngày bổ sung 1 lần. Sau khi hái ngọn (ngắt cành non) nên bổ sung thêm phân có nhiều hàm lượng lân cho cây đủ dinh dưỡng chuẩn bị cho quá trình ra hoa, các loại phân bón cho quất ra hoa như MKP (KH₂PO₄), MAP (NH₄H₂PO₄)…

• Tiến hành xiết nước cho quất để phân hóa mầm hoa

“Hoa khô trái ẩm” - Có nghĩa là cây muốn hình thành (phân hóa) chồi hoa thì cần hạn chế nước. Cách xiết nước tiến hành như sau: Tiến hành giảm dần lượng nước tưới trong vòng 10 ngày, tiếp tục ngưng tưới trong vòng 5 ngày, phơi nắng trong 3 - 4 ngày cho lá héo rũ, có thể để lá rụng bớt 1 - 3, quan sát chồi chính nếu phình lên có màu xanh đến tráng có nghĩa là sự phân hóa chồi hoa đã hoàn thành, cần tưới lại cho quất nếu cây yếu có thể bổ sung 1 ít phân (không bón nhiều quá cây quất sẽ không đậu được quả), sau một thời gian quất sẽ ra hoa và đậu quả.

• Điều khiển quá trình ra hoa, tạo quả của quất (tắc) cảnh

Để hạn chế việc quất có hiện tượng rụng hoa và rụng trái cần phải bổ sung đầy đủ dinh dưỡng và tưới đủ nước trước khi tiến hành xiết nước. Sau khi cây ra cần đảm bảo quất đủ độ ẩm và chú ý trong những ngày nắng nóng cần tưới nước vào chiều tối để giảm nhiệt độ cho cây. Nếu cây ra chồi cần phải ngắt bỏ ngay. Sau khi quả được hình thành tiến hành phun nước giải (nồng độ 0,3 - 0,4%) hoặc phun các loại phân bón lá để bảo vệ trái. Khi trái lớn hơn (khoảng 1cm) nên hái tỉa bớt trái chỉ để lại những trái ở vị trí đẹp trên cây. Nếu không tiếp tục để cây ra trái cần tiến hành cắt tỉa cành, như vậy trái sẽ to và chín đều. Nếu tiếp tục muốn cho cây đến tết vừa có trái chín vừa có trái xanh vừa có hoa chúng ta vẫn để cành và tiếp tục xiết nước lần 2 và lần 3 (lần 3 trước tết khoảng 1 tháng) để cây tiếp tục phân hóa mầm và ra hoa đậu trái.

Cây quất vừa có quả chín, quả xanh, vừa có lộc vừa có hoa

Để quất (tắc) cảnh chín đúng dịp tết cần dùng các biện pháp che nắng, phun nước giải nồng độ 0,4% lên quả để làm chậm quá trình chín. Nếu quất chậm chín thì trước tết 25 ngày cần dùng các thuốc kích thích như IAA 1,5x10-3 bôi lên quả, có thể Oreomycin 5 x 10-5, phun định kỳ đến khi quất đạt độ chín theo yêu cầu.

Để có cây quất đẹp và có giá trị bạn đọc tham khảo thêm bài viết: Kỹ thuật tạo dáng, thế cho cây quất (tắc) cảnh