Kỹ thuật canh tác cây mít

1. Đặc tính sinh trưởng của cây mít:

- Việt Nam hiện có nhiều giống mít khác nhau, do đó về năng suất, chất lượng cũng khác nhau (về độ ngọt, mức độ ngon). Người ta tạm chia thành hai loại mít: mít có múi khô và mít có múi ướt (múi mít mềm, nhão).

- Thân thẳng, tán nhọn dạng cây không lớn hoặc nhỏ quá. Cây có bộ rễ chắc, ít bị đỗ ngã và ít bệnh tật. Gỗ cây mít từ 50 năm có giá trị cao trong việc sử dụng đóng đồ mộc.Thân cây mít có vỏ mịn, màu xanh nâu, lá dày to màu xanh, mặt trên lá nhẵn, mặt dưới có gân nổi nhám.

- Cây mít có tính thích ứng mạnh, có thể sống và phát triển ở những vùng có nhiệt độ thấp trung bình từ 18 - 20^oC.

- Thời gian cho trái hầu như quanh năm, có khả năng ép cho ra trái rất dễ. Sản lượng trái rất nhiều, có thể cho khoảng 100 trái/năm.

- Trong những năm đầu (khoảng năm thứ 4), trái có trọng lượng trung bình là 10 kg/trái, những năm tiếp theo sau cây lớn thì trái sẽ lớn theo từ 10 - 20kg, trái có dạng bầu hơi dài, gai nhỏ đồng đều.

- Tỷ lệ thịt trái từ 45% đến 50% của trái, số múi là 13 - 18 múi/kg. Thịt trái màu vàng khô, có độ ngọt vừa phải từ 18 - 24 độ Brix, tỷ lệ bột trong thịt trái vừa phải, đường trong thịt trái không quá nhiều. Thịt của trái khô, giòn, dai, ít nước.

- Thời gian từ khi trổ bông đến khi thu hoạch trái khoảng 120 – 130 ngày.

2. Nhân giống mít bằng phương pháp ghép

2.1.Tiêu chuẩn cây mít giống và cách ghép:

2.1.1. Tiêu chuẩn cây mít giống:

Hiện nay để cho trái sớm, người ta dùng phương pháp ghép, gốc ghép phải trên một năm tuổi, cây ghép phải khoẻ mạnh, không bị gãy ngọn, không sâu bệnh, đạt chiều cao trên 20 cm trở lên mới đem trồng.

2.1.2. Cách ghép cây mít:

* Chuẩn bị gốc mít để tiến hành ghép cành:

- Có thể chọn hạt mít rừng, tuy nhỏ nhưng mọc khoẻ, nhiều trái, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt hơn so với các giống mít khác. Chọn những quả to, chín, tròn đều để lấy hạt, sau đó đem hạt ngâm vào nước lạnh vài giờ để rửa sạch nhớt, vớt ra để ráo là đem gieo ngay.

- Để tiện cho việc vận chuyển sau này nên gieo vào túi bầu nilon kích thước 20x10cm hoặc 20x15cm. Chọn đất tơi xốp, thoát nước tốt, đất trộn với phân chuồng hoai, phân lân và thuốc trừ kiến, mối, sau đó tiến hành cho vào bầu xếp thành luống, làm mái che phía trên, gieo mỗi bầu một hạt rồi tưới nước đủ ẩm. Chăm sóc làm cỏ cho đến khi cây có chiều cao từ 50cm đến 60cm là ổn định, vỏ thân gần gốc chuyển sang màu nâu và lớn gần bằng ngón tay út có thể tiến hành ghép được.

Cây mít Tố Nữ được nhân giống bằng phương pháp ghép cành

* Chuẩn ​bị cành mít để tiến hành ghép:

- Cành để lấy mắt ghép phải chọn từ những cây đúng giống, cây khoẻ mạnh, không sâu bệnh, sai trái, trái tròn đều, năng suất cao và ổn định, chất lượng ngon. Chọn cắt những cành bánh tẻ có các mầm khoẻ, cắt bỏ hết những lá chỉ chừa lại 1 - 2mm cuống lá, bảo quản tốt, không để cành ghép bị mất nước, như thế tỷ lệ sống sau khi ghép rất thấp.

* Kỹ thuật ghép cửa sổ hình chữ U:

Có nhiều cách ghép, nhưng trong đó có cách ghép mắt cửa sổ là dễ sống nhất, cách ghép như sau:

- Trên cây gốc ghép, dùng dao ghép sắc rạch hai đường song song cách nhau 1cm, dài 2cm, cách mặt đất từ 15 - 20cm, sau đó cắt đường ngang phía dưới nối hai đường song song rồi lật vỏ lên tạo thành cửa sổ hình chữ U.

- Trên cành ghép chọn một mầm ghép đã nổi u khoẻ mạnh không bị trầy xước cắt làm mắt ghép theo hình cửa sổ tương ứng với cửa sổ trên gốc ghép. Tách lấy mắt ghép xong, đặt vào cửa sổ gốc ghép sau đó dùng dây nilon trong có vải rộng 1cm quấn chặt lại. Cây mít là loại cây có nhiều nhựa, nếu để như vậy sẽ khó sống, vì thế phải dùng một miếng vải mềm sạch thấm nhẹ cho khô hết mủ trên gốc ghép và mắt ghép. Sau khi ghép khoảng 2 tuần mở dây kiểm tra, nếu mắt ghép còn tươi thì cắt bỏ ngọn của gốc ghép cách nơi ghép khoảng 1,5cm nhằm giúp cho mắt ghép nhanh nẩy chồi, ngược lại mắt ghép có màu nâu khô là mắt ghép đã chết, ta tiến hành ghép lại.

- Cây mít trước khi khoảng 2 tháng ta tiến hành bón phân kali để khi ghép dễ bóc vỏ, mau liền sẹo và nên ghép vào mùa khô, cây ghép sẽ dễ sống hơn so với ghép vào mùa mưa, mùa xuân do cây sinh trưởng mạnh và nhiều mủ.

3. Kỹ thuật trồng cây mít

3.1. Đất trồng đối với cây mít:

- Cây mít được trồng trên nhiều loại chân đất khác nhau, tuy nhiên khi chọn đất để tiến hành trồng phải chọn đất không quá xấu, đất càng màu mở càng tốt. Cây mít có thể sống được trên những vùng có nhiệt độ từ 18 - 20^oC, không chịu ngập úng nhưng cần đủ nguồn nước tưới cho cây khi mang trái, có như vậy trái mít mới đủ lớn, đạt chất lượng và độ đồng đều cao.

3.2. Mật độ trồng đối với cây mít

- Cây mít là cây ưa sáng, cần nhiều ánh sáng để cây sinh trưởng và phát triển, kháng sâu bệnh, mật độ trồng thích hợp nhất khoảng 200 cây/ha. Khoảng cách trồng có thể theo 8x6m (cây cách cây 8m, hàng cách hàng 6 m) hoặc 7x7m (cây cách cây 7m, hàng cách hàng 7m).

3.3. Kích thước hố đào dùng để trồng cây mít:

- Hố đào thích hợp 60x60x60cm (ngang 60cm, dài 60cm, sâu 60 cm).

Trồng cây mít Thái bằng kỹ thuật đơn giản, dễ thực hiện

3.4. Bón lót cho hố trồng cây mít:

- Bón lót trước khi trồng từ 10 - 15 ngày bằng các loại phân hữu cơ hoai mục:

- Phân gà, heo, trâu, bò, … hoặc các loại phân hữu cơ vi sinh khác.Sau khi trồng trong thời gian từ 1 tháng trở lên tiến hành làm cỏ cho cây và bón phân NPK theo tỷ lệ nêu trên, bón xa gốc 20cm trở lên, lấp đất lại tránh để phân bị bốc hơi. Có thể chia phân ra nhiều lần để bón cho cây. Mỗi năm tiến hành làm cỏ từ 3 lần trở lên.Tiến hành trồng cây, tuyệt đối phải xé bỏ bầu để rễ cây tiếp xúc phân, như thế cây mới sinh trưởng phát triển tốt. Dùng rơm, rạ, lá khô cho quanh gốc để giữ ẩm cho cây sau trồng.

 3.5. Chế độ phân bón cho cây mít:

Chế độ phân bón: Phân bón cho cây mít phải cân đối tỷ lệ NPK và áp dụng cách bón như sau:

- Năm đầu bón phân NPK theo tỷ lệ 2:1:1 (0,5 kg/gốc, chia làm 4 lần/năm).

- Năm thứ 2: bón phân NPK theo tỷ lệ 2:2:2 (1 - 1,5 kg/gốc, chia làm 4 lần/năm).

- Năm thứ 3 - 6: bón phân NPK theo tỷ lệ 2:2:3 (tăng dần từ 2 - 5 kg/gốc/năm, chia làm 2 - 3 lần/năm).

- Năm thứ 7 và sau này tăng lên 6 kg/gốc, chia làm 2 - 3 lần bón trong năm.

- Mỗi năm nên bón bổ sung thêm phân hữu cơ hoai cho cây mít 2 lần vào đầu mùa mưa và cuối mùa mưa.

3.6.Tỉa trái theo tuổi cây mít:

Do cây cho trái nhiều, mỗi cây trên 100 trái/năm, nếu không tỉa bỏ bớt sẽ ảnh hưởng đến cây như làm gãy nhánh, trái bị méo mó, sâu bệnh, … Việc tỉa bỏ bớt trái là điều cần thiết và chỉ chừa lại những trái đẹp và số lượng trái chứa theo năm trồng của cây như sau:

- Năm thứ 2 sau trồng có trái, tỉa bỏ để lại 5 trái/cây.

- Năm thứ 3 sau trồng có trái, để lại 20 trái/cây.

- Năm thứ 4 sau trồng có trái, để lại 40 trái/cây.

- Năm thứ 5 sau trồng có trái, để lại 50 trái/cây.

­ - Những năm tiếp theo sau đó chỉ nên để lại số lượng từ 70 - 80 trái/cây.

3.7. Phòng trừ sâu bệnh hại trên cây mít

1. Ruồi đục trái: Thành trùng đẻ trứng vào trái già, gây thối nhũn trái.

Biện pháp phòng trừ: Dùng chất dẫn dụ sinh học để diệt ruồi đực, bao bọc trái hay xịt thuốc diệt ruồi như Trebon, Decis....

2. Sâu đục thân, đục càng: Thành trùng đẻ trứng trên lá non, trái non sau đó đục vào thân cành, gây giảm sức sinh trưởng, chết cây, rụng trái,...

Biện pháp phòng trừ: Xịt thuốc trừ sâu vào giai đoạn ra lá non, trái non như Cyperan, Decis, Bian, Basudin.

3. Rầy, rệp: Có rất nhiều loài gây hại trên mít, chúng chích hút nhựa lá non, đọt non, trái làm lá quăn queo, cây chậm lớn, trái dị hình và kèm theo là nấm đốm bồ hóng tấn công làm giảm khả năng quang hợp của cây và trái không đẹp. Khi trồng ở nơi cao ráo thường bị rệp sáp tấn công ở phần gốc và rễ.

Biện pháp phòng trừ: Phun các loại thuốc trừ rầy, rệp như: Bassan 50 EC, Supracide 40 EC, Basudin 50 ec..

4. Ruồi đục trái: Thành trùng đẻ trứng vào trái già, gây thối nhũn trái.

Biện pháp phòng trừ: Dùng chất dẫn dụ sinh học để diệt ruồi đực, bao bọc trái hay xịt thuốc diệt ruồi như Trebon, Decis....

5. Bệnh thối trái: Bệnh gây hại trên trái, nhất là giai đoạn trời mưa nhiều, ẩm độ cao. Phòng trị bệnh bằng các thuốc hóa học như: Viben C, Bonanza, Score, Tilt, Bavistin....

6. Bệnh thâm xơ - thịt trái: Bệnh xảy ra vào giai đoạn sau khi trái thụ phấn. Triệu chứng xơ và bên ngoài múi mít bị thâm đen hay có màu rỉ sắt. Bệnh gây hại làm giảm phẩm chất trái.

Phòng trị bằng cách xử lý thuốc trị nấm bệnh sau khi trái thụ phấn bằng các loại thuốc như: Bavistin, Anvil, Score, Tilt…

7. Bệnh thối gốc chảy nhựa: Bệnh xảy ra trên các vườn mít quá ẩm ướt và có nhiều loại sâu hại chính hút nhựa cây, gây những vết thương và là cơ hội tốt cho nấm Phytopthora xâm nhập. Biểu hiện bệnh: ở vùng gốc có nhiều vết loét, nước dịch từ bên trong chảy rỉ ra, vỏ vùng gốc bị thối từng mảng to, bề mặt lớp gỗ ẩm ướt và thâm đen. Lá vàng, rụng và cây chết.