Cây cacao

Tên tiếng anh: Cocoa

Danh pháp hai phần: Theobroma cocoa

Họ: Trôm (Sterculiaceae)

Cây ca cao là cây công nghiệp nhiệt đới đới tạo ra mặt hàng xuất khẩu có giá trị kinh tế cao đang được ưa chuộng trên thế giới. 

1. Nguồn gốc cây cacao

Theo như từ điển Wikipedia thì Cacao có nguồn gốc từ các khu rừng nhiệt đới Trung và Nam Mỹ, đó là về nguồn gốc hoang dại. Cây cacao được trồng mở rộng bắt nguồn từ Trung Mỹ và Mexico, được những người Aztec và Maya bản xứ khám phá sau đó trồng mở rộng. 

2. Nguồn gốc cây cacao ở Việt Nam

- Ở Việt Nam, ca cao được du nhập vào rất sớm, theo chân các nhà truyền giáo phương Tây từ nhiều năm trước. Hiện tại, cacao được nhân rộng trồng ở nhiều vùng miền, trong đó nổi bật vùng Tây Nguyên vẫn được đánh giá là có điều kiện lý tưởng nhất cho phát triển cây ca cao. Ở đây, theo nghiên cứu thống kê thì cây ra hoa cho quả quanh năm, sản lượng bình quân đạt 3 kg hạt khô / 1 cây 5 năm tuổi.

- Vào giai đoạn trước, cây cacao vẫn chưa được đầu tư mạnh vì những khó khăn khi thu hoạch, bảo quản và phân phối nhưng hiện nay khi kỹ thuật tiên tiến, nhu cầu con người về các sản phẩm được chế biến từ cacao tăng lên thì cây cacao ngày càng được người dân mạnh dạng đầu tư trồng trọt.

3. Đặc điểm thực vật học cây cacao

- Thân cây là cây thường xanh tầng trung, thân gỗ nhỏ, cao 4-8m, sống trong điều kiện tự nhiên có thể cao 10-20m; ưa bóng rợp, khả năng chịu bóng tốt thích hợp trồng xen canh tiết kiệm diện tích đất. Cây có tuổi thọ 20-30 năm.

- Hoa cây cacao sau khi trồng được 3-4 năm cây bắt đầu cho hoa, hoa có nhiều m àu như: đỏ, hồng hoặc tím. Hoa mọc trực tiếp từ thân cây và những cành to chứ không mọc ở ngọn như những cây khác. Hoa cacao thuộc loại lưỡng tính. Cây cacao ra hoa cả năm nhưng nhìn chung hoa thường nở rộ vào hai khoảng thời gian: từ tháng 4 đến tháng 7 và từ tháng 11 đến tháng 1.

Hoa cacao mọc trực tiếp trên thân

- Quả cacao thường to, dạng thay đổi, bên trong chứa nhiều hạt nhỏ. Khi chín vỏ trái cacao đổi màu: các trái màu lục xanh hay oliu khi chín chuyển sang màu vàng tươi, các trái màu ửng đỏ khi chín có màu da cam, trái tím lợt thì chuyển sang tím đậm. Quả cacao có kích thước lớn, thường có dạng hình cầu, dài hay nhọn tuỳ theo từng giống. Chiều dài quả từ 7-30 cm (trung bình là từ 12-15 cm). Trọng lượng cả vỏ và hạt khoảng 200g đến 1kg. Từ lúc ra hoa cho đến lúc quả chín mất khoảng 5-7 tháng. Trong mỗi quả chứa từ 30-60 hạt.

Quả cacao có chứa 30-60 hạt 

4. Môi trường sống cây cacao

- Cây ca cao ưa bóng mát nên thường được trồng chung mà không cần phải chặt đốn những cây cao hơn khác. Cây ca cao không thể sống sót trong thời tiết khô hạn và chỉ phát triển mạnh ở vùng khí hậu có độ ẩm cao, thoát nước tốt, đất sâu giàu chất dinh dưỡng và mưa. Bởi vì cây ca cao phát triển tốt trong bóng râm nên các khu rừng nhiệt đới rất thích hợp để trồng và phát triển cây ca cao.

- Cây cacao chịu hạn kém nên chỉ trồng được ở những vùng thuộc khu vực xích đạo nóng ẩm có nhiệt độ 20-30^OC, lượng mưa trung bình hàng năm 1500-2000 mm/năm. Cây cacao phát triển tốt trên đất có pH=6,5 và phải bón phân đầy đủ: đạm, kali và các khoáng vi lượng…