Chuẩn bị đất, giá thể và chậu trồng hoa

1. Chuẩn bị đất trồng hoa

1.1. Chọn đất trồng

Đất trồng cây hoa yêu cầu:

+ Có thành phần cơ giới nhẹ, đất xốp, nhiều mùn, độ ẩm vừa phải, thoát nước nhanh nhưng giữ ẩm tốt.

+ Loại đất thích hợp nhất đó là đất phù sa và đất thịt nhẹ giàu chất hữu cơ, đất trung tính pH = 5,5 - 6,5. Có thể xử dụng máy đo pH để đo.

1.2. Xử lý đất trồng

- Đất là điều kiện quan trọng vì vậy trước khi trồng phải cải tạo đất. Bằng cách bón phân hữu cơ, than bùn trộn thêm giá thể rơm rạ, phân chuồng mục để làm cho đất tơi xốp tạo điều kiện thuận lợi cho cây sinh trưởng phát triển.

- Cây hoa rất mẫn cảm với muối kim loại nặng, vì vậy trước khi trồng cần phải xử lý đất.

- Sau khi cày lật đất thì tiến hành tháo nước vào ruộng và ngâm trong thời gian 10 - 15 ngày, biện pháp ngâm ruộng có tác dụng sau:

+ Có thể rửa muối làm giảm hàm lượng muối, hàm lượng Clo .

+ Tiêu diệt mầm sâu bệnh hại còn tồn tại trong đất

- Để làm tăng độ tơi xốp và thành phần dinh dưỡng của đất thì bón bổ sung thêm phân chuồng đã được ủ hoai mục hoặc phân xanh, bón bổ sung thêm trấu hun hoặc mùn mục.

- Độ chua đất có ảnh hưởng rất lớn đến sự hút dinh dưỡng của rễ. Nếu đất bị chua thì có thể cải tạo bằng biện pháp:

+ Trộn than bùn vào đất.

+ Bón vôi bột có thể giảm được độ pH của đất, chua nặng phải bón nhiều. Dùng vôi xám tốt hơn vôi trắng vì có cả Ca và Mg.

+ Bón một lượng ít lưu huỳnh hoặc sunfít sắt cũng có tác dụng làm giảm bớt độ pH.

+ Trong quá trình chăm sóc, tốt nhất là sử dụng phân đạm Nitrat để tránh nâng cao độ pH.

- Tiêu độc đất:

+ Dùng hóa chất để tiêu độc: Dùng Foocmalin 40% pha theo tỷ lệ 1/ 0 đến 1/100 lần, phun vào đất với lượng 250 lít dung dịch/1ha. Sau đó dùng nilon phủ mặt đất 5 - 7 ngày, rồi mở nilon phơi đất 10 - 15 ngày là có thể trồng được.

Dùng Brometyl với lượng 15kg/ha. Nếu ở nhiệt độ 10 - 200C dùng nilon che phủ 7 - 10 ngày, nếu nhiệt độ 20 - 30 0C thì chỉ cần che phủ ngày sau đó dỡ bỏ lilon, phơi đất 7 ngày là trồng được.

1.3. Làm đất

- Làm đất là sử dụng những công cụ máy móc làm đất có thể tách, lật, đảo, trộn đất, làm vụn xốp hoặc làm nhuyễn đất theo yêu cầu trồng trọt.

- Làm đất mang lại tác dụng sau:

+ Làm tăng độ xốp cho đất.

+ Giúp cho cây sử dụng dinh dưỡng trong đất thuận lợi hơn.

+ Làm tăng hiệu lực của nước tưới và phân bón.

+ Phòng trừ được cỏ dại và sâu bệnh hại trong đất.

+ Bảo vệ đất khỏi sói mòn, kết hợp với biện pháp khác để cải tạo đất.

+ Làm đất kết hợp bón thêm phân làm tăng độ phì cho đất.

1.3.1. Cày đất

- Là dùng các công cụ làm đất như: cuốc, máy cày để cắt đất, lật đất, làm tơi vụn đất.

- Quá trình cày đất sẽ đưa cỏ dại, tàm ư cây trồng, phân bón xuống sâu, cỏ dị bị tiêu diệt còn phân bón, chất hữu cơ được giữ lại biến đổi thành chất dinh

dưỡng cho cây trồng sau sử dụng.

- Chất lượng cày phụ thuộc vào các yếu tố:

+ Thành phần cơ giới đất: Đất thịt nhẹ và trung bình đất vụ và trộn tốt, đất nặng và nhiều cỏ dại đất kém vụn và kém trộn.

+ Độ ẩm: Độ ẩm đất thích hợp làm cho độ vụn và độ xốp tăng, ít tốn nhiên liệu.

+ Tốc độ cày: Tốc độ cày cao cày vừa nhanh vừa tăng độ vỡ.

1.3.2. Bừa đất

- Bừa đất có tác dụng: Làm mềm, nhuyễn đất, lằm phẳng đất, làm sạch cỏ dại và còn dùng để trộn đều phân bón lót.

- Công cụ bừa đất

Máy bừa xới, phay đất

1.3.3. Thu gom và tiêu hủy cỏ dại

- Sau khi bừa đất xong, thu gom cỏ dại và tiêu hủy bằng cách đốt hoặc côn vùi xuống hố sâu.

1.4. Lên luống

Sau khi làm đất tiến hành lên luống:

+ Luống cao 20 - 25cm, Mặt luống rộng 0,9 - 1,0 m, Rãnh luống 35 - 40cm.

+ Chiều dài tùy thuộc vào địa hình và diện tích lên luống nhưng thường dài không quá 10m.

+ Hướng luống tốt nhất là vuông góc với hướng gió chính, hướng Đông - Tây, nơi đất dốc thì song song với đường đồng mức để hạn chế ảnh hưởng xấu do gió, ánh sáng và xói mòn.

Lên luống trồng hoa

1.5. Bón phân lót cho cây hoa

- Bón phân lót cho cây hoa thường sử dụng phân chuồng hoai mục, nên sử dụng phân trâu bò đã được ủ hoai mục dể bón. Tuyệt đối không sử dụng chưa hoai mục để bón lót sẽ làm thối củ và ảnh hưởng đến khả năng ra rễ của cây hoa.

- Bón đúng lượng: 2 - 3 tấn phân chuồng/ sào bắc bộ.

- Bón lót toàn bộ phân chuồng hoai mục, 3/4 lượng lân.

1.6. Rạch hàng, bổ hốc

- Có thể rạch hàng ngang hoặc hàng dọc để trồng.

+ Rạch sâu 10 - 12cm.

+ Hàng cách hàng tùy thuộc vào kích thước của giống, củ giống, cây giống

2. Chuẩn bị giá thể và chậu trồng hoa

2.1. Chuẩn bị giá thể

Giá thể là môi trường cho cây sinh trưởng phát triển, có vai trò cố định vị trí cây trong không gian và cung cấp ô xi, nước và chất inh dưỡng cho cây.

- Yêu cầu chung của giá thể là phải:

+ Giúp cho cây sinh trưởng và phát triển toàn diện

+ Dinh dưỡng cây trồng đầy đủ và cân đối

+ Môi trường hoàn toàn sạch sâu bệnh

+ Tơi xốp

+ Thoát nước tốt

+ Độ pH phù hợp

+ Kết cấu hợp lý tạo điều kiện cho hệ rễ phát triển tăng cường khả năng hấp thụ của cây

+ Không độc hại cho người và môi trường xung quanh

2.1.1. Chuẩn bị đất

- Đất phù sa hoặc đất thịt nhẹ, đập nhỏ và loại bỏ tạp chất, cỏ dại.

- Đất phải được lấy từ nơi chưa trồng hoa, không bị ô nhiễm chất thải.

2.1.2. Chuẩn bị phân chuồng

- Phân chuồng hoặc phân hữu cơ đã được ngâm ủ hoai mục ít nhất 1 năm.

Phân chuồng đã được ngâm ủ hoai mục

2.1.3. Chuẩn bị chất phụ gia

a. Chuẩn bị xơ dừa

- Bột xơ dừa, nhất là loại mụn xơ dừa tươi có chứa hàm lượng lignin cao. Nếu sử dụng trực tiếp có thể gây ngộ độc cho cây trồng.

- Để trồng được trên bột xơ dừa tươi thì phải tiến hành xả chất chát hay còn gọi là lignin.

- Quá trình này nếu xảy ra trong tự nhiên thì thời gian rất lâu (khoảng 12 - 24 tháng). Do đó ngoài biện pháp sử dụng chế phẩm vi sinh để xử lý, một biện pháp rất đơn giản mà nông ân nào cũng áp dụng được.

Bột xơ dừa làm giá thể

- Dùng vôi thông thường (vôi dùng bón cho cây trồng) với tỷ lệ cứ 5 kg vôi pha với 200 lít nước sạch, mụn xơ dừa được đưa vào tốt nhất là bể chứa có dung dịch vôi pha sẵn với tỷ lệ trên và ngâm liên tục trong nước vôi.

- Thời gian ngâm tốt nhất từ 5 - 7 ngày sau đó loại bỏ nước chát màu đen ra khỏi bể chứa và đưa nước sạch vào xử lý từ 2 - 3 lần. Khi đó có thể đem ra sử dụng. Bột xơ dừa đã được loại bỏ ta nanh.

- Xử lý khử trùng và ủ giá thể: sau khi giá thể đem ra khỏi bể xử lý có thể

đem ủ với chế phẩm sinh học IMA (có chứa nấm đối kháng Trichoderma) để thúc đẩy quá trình tiêu iệt các nấm gây hại cho cây trồng vừa thúc đẩy quá trình ủ hoai của giá thể bột xơ dừa.

- Tỷ lệ phối trộn cứ 1 tấn xơ dừa sau xử lý trộn với 3 - 4kg IMA, lưu ý phải giữ cho độ ẩm của đống ủ từ 50 - 60%. Bổ sung thêm từ 20 - 30 kg supe lân trộn đều với 1 tấn xơ dừa.

- Tạo độ ẩm đống ủ: Pha 1 kg ure với 100 lít nước và tưới đều vào đống ủ cho đạt đến độ ẩm 50 - 60%. Có thể kiểm tra độ ẩm đống ủ bằng cách lấy tay nắm chặt hỗn hợp đã phối trộn, thấy rỉ nước ra ở tay là được.

- Đảo trộn và đậy bạt: Sau 4 - 5 ngày, nhiệt độ đống ủ sẽ tăng lên, đạt khoảng 60^o C. Sau 7 ngày ta tiến hành đảo trộn. Nếu thấy khô, phun nước vào để tạo độ ẩm. Sau 25 - 30 ngày, đảo lại 1 lần, phun nước để đảm bảo độ ẩm 50 - 55%. Sau thời gian từ 40 - 60 ngày có thể đem ra sử dụng.

- Giá thể sau khi xử lý có thể trộn thêm với các loại phân hữu cơ, phân NPK, urê, supe lân, kali.

Bột xơ dừa sau khi đã xử lý

b. Chuẩn bị trấu

Vỏ trấu

Trong vỏ trấu chứa khoảng 75% chất hữu cơ dễ bay hơi sẽ cháy trong quá trình đốt và khoảng 25% còn lại chuyển thành tro. Chất hữu cơ chứa chủ yếu cellulose, lignin và Hemi - cellulose (90%), ngoài ra có thêm thành phần khác như hợp chất nitơ và vô cơ. Lignin chiếm khoảng 25 - 30% và cellulose chiếm khoảng 35 - 40%.

2.2. Trộn giá thể

Tỷ lệ phối trộn giá thể trồng hoa phụ thuộc vào từng loại hoa và nguồn vật liệu làm giá thể sẵn có tại địa phương, nhưng giá thể phải có độ thoáng khí cao, giữ ẩm tốt, đảm bảo sạch nguồn bệnh và đầy đủ dinh dưỡng.

Có nhiều cách phối trộn các nguyên liệu với nhau để tạo giá thể trồng cây hoa hồng môn và hoa đồng tiền như:

+ Đất phù sa hoặc đất thịt nhẹ đất nhỏ.

+ Phân chuồng hoai mục.

+ Bột xơ dừa đã được loại bỏ ta nanh

+ Vỏ trấu hun ...

Ở nhiều đia phương trên cả nước ví ụ như Lâm Đồng thường thay thế mùn sơ dừa bằng vỏ cà phê đã ủ hoai mục hoặc là giá thể trồng nấm đã qua sử dụng.

Một vài công thức phối trộn giá thể được áp dụng trong trồng hoa hồng môn và đồng tiền:

- Giá thể trồng chậu đối với hoa hồng môn:

+ Giá thể trồng nấm đã qua sử dụng (đã qua xử lý bằng trichoderma) 70% + phân chuồng hoai 10% + trấu hun 20%.

+ Vỏ cà phê (đã ủ hoai mục xử lý bằng trico erma) 70% + phân chuồng đã ủ hoai mục 10% + trấu hun 20%.

+ 1/2 xơ dừa + 1/4 phân chuồng hoai + 1/4 trấu hun. Đây là loại giá thể phù hợp nhất cho cây hoa hồng môn trồng chậu, giúp cây sinh trưởng tốt, chất lượng hoa đạt cao nhất.

- Giá thể trồng chậu đối với hoa đồng tiền:

+ 1/2 đất + 1/2 xơ dừa + 1/2 phân chuồng hoai mục.

+ 1 đất + 2 tro trấu + 1/2 xơ dừa + 1/2 phân chuồng hoai mục.

Trộn giá thể

2.3. Xử lý giá thể

Trước khi trồng, giá thể phải được xử lý nấm bệnh. Dùng Foocmalin 40% pha theo tỷ lệ 1/80 - 1/100 lần; hoặc dùng Viben C 50BTN pha theo tỷ lệ 1/400 lần, phun hoặc tưới vào giá thể, trộn đều, phủ kín nilon ủ từ 1 - 2 ngày.

2.4. Chuẩn bị chậu trồng hoa

- Chậu để trồng hoa có thể được làm bằng các loại vật liệu như là gốm sứ, nhựa, đan bằng tre, gỗ…Nhưng nên sử dụng những loại vật liệu dễ dàng vận chuyển, rẻ, bền.

- Kích cỡ chậu phù hợp và tùy thuộc vào giống hoa

Các loại chậu trồng hoa