Triệu chứng và phòng trừ bệnh khảm lá thuốc lá

 (Tomacco mosaic virus - TMV)

1. Triệu chứng

- Xuất hiện đầu tiên ở những lá non, gồm các vết đốm xanh, vàng xen kẽ nhau, gân lá nhợt nhạt. Lá ngừng phát triển, phiến lá nhỏ hẹp, mặt lá gồ ghề.

- Cây nhỏ chỉ bằng 1/2 đến 1/4 lần so với cây khỏe.

2. Nguyên nhân

- Tên Tomacco mosaic virus, thuộc chi Tobamovirus.

- Hình gậy, kích thích 300 * 15 nm.

- Phân tử gồm: 2300 tiểu phần protein, bao quanh 1 phân tử RNA gồm khoảng 6400 nucleptid.

- Virus có bộ gen RNA sợi đơn, mã hóa 5 phân tử protein.

- Ngưỡng nhiệt độ mất hoạt tính (Q10) = 93 độ, thời gian tồn tại trong dịch chiết = 1 tháng, Virus có phổ ký chủ rộng: 230 loài /32 họ.

- Là virus thực vật bền nhất: virus tinh chiết (bảo quản ở 4 độ) vẫn duy trì khả năng nhiễm bệnh sau 50 năm, virus tồn tại lâu dài trong tàn dư và thuốc lá chế biến, virus trong mô giữ được hoạt tính gây bệnh sau 30 phút sấy ở nhiệt độ 120 độ.

- Virus có khả năng lan truyền cao, xâm nhập dễ dàng qua tiếp xúc cơ học (cọ xát lá, cắt tỉa...)

- Vrus lan truyền qua hạt giống (tồn tại trên bề mặt vỏ hạt), có thể lan truyền qua côn trùng miệng nhai.

- Thời kì tiềm dục phụ thuộc vào điều kiện nhiệt độ: nhiệt độ 30 độ là 5 ngày, ở nhiệt độ thấp hơn là 2 tháng, trung bình là 8 - 10 ngày. Các giống thuốc lá, thuốc lào hiện đang trồng đều bị nhiễm.

3. Phòng trừ

- Sử dụng giống chống bệnh, giống sạch bệnh.

- Chọn giống từ những ruộng không bị nhiễm bệnh.

- Luân canh với cây trồng khác họ. 

- Dọn sạch tàn dư cây bệnh. 

- Khử trùng dụng cụ thu hái bằng Formalin 4 %, rửa tay và dụng cụ bằng xà phòng.

- Thu hoạch riêng cây bệnh, cây khoẻ.

- Nhổ bỏ cây bệnh trên đồng ruộng và diệt côn trùng môi giới.