Phòng trừ côn trùng hại cây mai vàng (Phần 2)

1. Phòng trừ sâu tơ hại cây mai vàng 

- Cũng giống như sâu nái, con sâu tơ cũng chỉ xuất hiện nhiều vào mùa cây mai ra lá non mà thôi, còn các mùa khác trong năm tuy cũng có chúng nhưng số lượng không nhiều.

- Sâu tơ mình nhỏ nhưng gây tác hại rất lớn cho cây mai thì chúng chỉ thích ăn trụi lá mai non và đọt mai non.

- Chúng ta phát hiện được chúng rất dễ dàng, vì chỉ nhìn vào đọt mai nào mà thấy các lá non bị túm lại thành búp, chung quanh “búp” có những sợi tơ nhỏ bao quanh quấn chặt lại thì đó là cái tổ của sâu tơ trú ngụ. Chúng nằm trong cái tổ kén đó đẻ trứng, rồi bò ra ăn những lá non và đọt mai non.

- Sự phá hoại của loại sâu nhỏ này là cành mai nào đã bị sâu tấn công đều bị cụt đọt, gây ảnh hưởng xấu đến sức tăng trưởng của cây.

- Diệt trừ sâu tơ bằng cách dùng tay phá bỏ tổ kén của chúng, rồi bắt con sâu giết. Nếu chúng xuất hiện nhiều trong vườn mai thì chỉ có cách phun vịt thuốc trừ sâu như Supracide, Trebon... trên toàn bộ tán lá của cây mai.

2. Phòng trừ rầy bông hại cây mai vàng

- Rầy bông còn có tên là rầy sáp, chuyên hút nhựa cây mai (và một số cây giống khác) để sống, khiến cây mai đó bị kiệt sức rồi héo úa chết dần mòn. Sức sinh sản của rầy bông quá nhanh, ngoài sức tưởng tượng của nhiều người, nên trong vườn mà thấy có rầy bông xuất hiện là phải gấp rút tận diệt ngay, vì để trễ sẽ bị... mang họa.

- Sở dĩ chúng có tên là rầy bông hay rầy sáp vì toàn thân chúng có phủ một lớp sáp màu trắng toát như bông vải, có lẫn với sắc đen. Ban đầu, chúng xuất hiện từng đám nhỏ bu đặc trên các lá mai và cành mai, với người chưa biết đến tác hại kinh khủng của chúng thì có thể... xem thường, nhưng với người trồng mai lâu năm thì lại... lo sốt vó.

- Điều đáng sợ ở giống rầy này là chúng có khả năng sinh sôi nảy nở bầy đàn rất nhanh. Lúc đầu chỉ thấy chúng xuất hiện một vài đám nhỏ đây đó trên các lá mai hay cành mai, nhưng chỉ vài ngày sau chúng đã phủ trắng cả vườn mai, biến những cây mai trong vườn trông như những cây bông vải khổng lồ. Nếu không lo thẳng tay tận diệt ngay thì lần hồi các vườn mai... láng giềng cũng chung số phận.

- Những cây mai bị rầy bông bu đặc như vậy sẽ bị rút cạn hết sạch nhựa trong lõi gỗ nên cây mất sức sống, khô héo, cành trở nên giòn, dễ gãy.

- Rầy bông sống cộng sinh với kiến. Kiến tha rầy bông dưới gốc cây mai lên đến tận đầu ngọn mai, rồi đến các cành và lá mai. Tại đây rầy sẽ hút nhựa cây mai để sống, và tiết ra chất dịch có vị ngọt, là thức ăn khoái khẩu của loài kiến.

- Điều này đã giúp cho người trồng mai có kinh nghiêm: hễ thấy cây mài nào dưới gốc có tổ kiến thì chỉ sau một thời gian, cây mai đó có thể bị rầy bông tấn công.

- Vì vậy, diệt hết tổ kiến dưới gốc mai là một trong những cách phòng ngừa tốt nạn rầy bông phá hoại cây mai.

- Còn có cách phòng ngừa khác nữa là nên tạo tán cho cây mai gọn nhẹ, thông thoáng, tránh để cành lá rậm rạp, rườm rà cản trở sự chiếu rọi của ánh nắng. Những cành mai nào sà xuống sát mặt đất chậu cũng nên cắt bỏ, miễn đừng để “trống chân” là được.

- Để tận diệt rầy bông nên sử dụng thuốc trừ sâu rầy với nồng độ cao như Supracide, Polytrin, Amico...

- Ngay những cây không bị rầy bông tấn công cũng nên phun xịt thuốc ngừa, như vậy mới chặn được đường dây lây lan của chúng.

- Có điều xin được lưu ý quí vị là lớp sáp bao bên ngoài thân rầy bông có độ trơn nên thuốc trừ sâu rầy khó dính vào mình chúng. Vì vậy, việc phun xịt thuốc cần phải thực hiện nhiều đợt. Chỉ khi nào không còn thấy bóng dáng chúng nữa mới thôi.

3. Phòng trừ sùng hại cây mai vàng

- Sùng là ấu trùng của con bọ hung, một loại bọ cánh cứng thường bay đậu trên các đọt dừa, đọt cây cao.

- Bọ hung thường chui vào các đống phân bò, các đống rác để đẻ trứng. trứng sau này đẻ ra côn trùng màu xanh ngà, to bằng ngón tay với hình thù giống như con sâu. Miệng sùng có đôi ngàm màu nâu. Nó tiếp tục sống trong đống phân, đống rác đó để tìm ăn chất hữu cơ có sẵn trong phân chưa bị hoai mục để sống.

- Vì vậy, nếu ta bón phân chuồng hoai vào gốc mai thì ta đã vô tình đem trứng và cả sùng non vào chậu để chúng có cơ hội tốt ăn hết chất hữu cơ trong phân, và sẵn đó ăn luôn các rễ non của cây mai khiến cây mất sức không phát triển được.

- Phòng ngừa sùng phá hại là chỉ nên bón phân chuồng đã được ủ hoai mục vào gốc mai. Còn trị thì dùng thuốc Basudin dạng hạt, rắc lên khắp bề mặt chậu vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát theo liều lượng có chỉ dẫn ngoài bao bì. Sau đó tưới nước cho thuốc ngấm dần xuống đất để diệt sùng.

4. Phòng trừ kiến hại cây mai vàng 

- Gần như khắp mọi nơi trên trái đất này đâu đâu cũng có loài kiến sinh sống. Kiến không sống chung được với môi trường có lửa và nước mà thôi.

- Dưới gốc mai thường có cả đàn kiến kéo đến làm tổ, mặc dầu chất trồng ở đây hàng ngày đều được tưới nước giữ ẩm. Thế nhưng, do ở đây có nhiều thứ thức ăn nuôi sống được nên kiến mới kéo đến sinh sống.

- Có rất nhiều thức ăn có sẵn trong chất trồng mai như mùn hữu cơ trong phân chuồng chưa hoai mục hết, như các viên phân bánh dầu mà người trồng mai bẻ thành miếng nhỏ bằng ngón tay rồi chôn sâu trong chậu để cung cấp chất dinh dưỡng lâu dài giúp cây mai đủ sức mà sinh trưởng tốt.

- Đó là chưa nói đến thứ thức ăn béo bở nhất của kiến ở đâylà só dịp sống cộng sinh với rầy bông, nhờ đó mới tha hồ hút được chất dịch vụ ngọt do rầy bông tiết ra...

- Như vậy, sự xuất hiện của bầy kiến ở đây chỉ làm hại sức khỏe cây mai mà thôi. Muốn diệt kiến không cách gì tốt hơn là rắc thuốc diệt kiến có bán tại các cưa hàng bán thuốc âu rầy, hoặc các cửa hàng hoa kiểng, lên chung quanh khu vực có tổ kiến.

5. Phòng trừ ốc hại cây mai vàng 

- Quan sát trên mặt đất chậu trồng mai vào lúc mờ sáng hay sau cơn mưa, ta thường thấy xuất hiện nhiều loài ốc nhỏ hình dạng khác nhau.

- Ban ngày chúng chui rúc hết xuống đất chậu để vừa tránh ánh sáng vừa cắn phá rễ non của cây mai mà ăn.

- Ban đêm chúng bò lên mặt đất và than cây mai để tìm thức ăn các lá non, đọt non. Bằng chứng để lại cho ta thấy khi bò trên lá mai, ốc tiết ra một thứ chất nhờn mà khi khô để lại những đường cong quẹo ngoằn ngoèo màu trắng, mà nhiều người gọi đó là... sâu vẽ bùa.

- Loại ốc nhỏ này xuất hiện nhiều sẽ cắn phá hết rễ non cây mai khiến cây sinh trưởng kém, bớt tươi tốt mà còi cọc.

- Để diệt loại ốc này, người xưa dùng tro bếp trộn chung với vôi bột rắc lên trên khắp mặt đất chậu liên tiếp trong nhiều ngày. Vôi bột được xem là thuốc sát trùng và mùi nồng của vôi cũng đủ để diệt loại ốc nhỏ này. Ngày nay, ta dùng thuốc trừ sâu rầy như: Lannate, Supracide... phun lên khắp mặt đất chậu này hai lần vào lúc mờ sáng và chiều tối là trừ hết được.

Tóm lại, sâu rầy phá hoại vườn mai có rất nhiều loài, và sự gây hại của chúng đối với cây mai không nhỏ. Nếu lo phòng ngừa tốt bằng cách phun xịt thuốc trừ sâu đúng định kỳ trong năm thì nạn sâu rầy phá hại vườn mai không còn là chuyện đáng lo nữa.

Việc này đừng để “nước đến chân mới nhảy”, vì e rằng lúc đó có nhảy cũng không còn kịp. Nếu có diệt chúng hết thì nhà vườn cũng phải hao tốn nhiều tiền của và công sức.