Kỹ thuật trồng và chăm sóc rau ngót

Để trồng và chăm sóc cây rau ngót cho năng suất cao thì bà con cần lưu ý một số kỹ thuật sau:

1. Đất trồng rau ngót

- Là cây có khả năng sinh trưởng trên nhiều loại đất khác nhau, nhưng để năng suất cao tạo điều kiện cho cây sinh trưởng phát triển tốt, cần chọn đất thị nhẹ, thịt trung bình, đất cát pha, đất cao thoát nước tốt, không bị hạn, độ pH từ 5,5-7,0, vùng chủ động nước tưới. Tốt nhất nên chọn loại đất thịt pha đất sét vừa dễ canh tác mà lại giữ ẩm tốt.

- Trước khi trồng tiến hành làm đất kỹ: đất cày tơi xốp và bón phân bón lót trước khi trồng bằng phân hữu cơ hoai mục kết hợp phân NPK  để giúp cây sinh trưởng phát triển tốt ngay giai đoạn đầu sau bén rễ.

2. Chuẩn bị cây giống rau ngót

2.1 Một số giống rau ngót trồng phổ biến

Hiện nay có 2 loại giống rau ngót được trồng phổ biến:

- Rau ngót lá to: Sinh trưởng khỏe, thân lá màu xanh đậm, phiến lá to và mỏng, phẩm chất ngon.

- Rau ngót lá nhỏ: Có thân, lá có màu xanh nhạt, phiếu lá nhỏ và dày, đường gân giữa cuống lá có màu xanh nhạt, ít sâu bệnh.

2.2 Các phương pháp nhân giống rau ngót

- Nhân giống hữu tính (từ hạt): Tỷ lệ nảy mầm từ hạt rau ngót rất thấp và thời gian bắt đầu cho thu hoạch lâu. Nến phương pháp nay ít được áp dụng.

- Nhân giống vô tính (giâm cành): Đây là phương pháp được áp dụng phổ biến. Để nhân giống bằng phương pháp giâm cành cần lưu ý như sau:

+ Chọn cành khỏe không bị sâu bệnh hại, cành bánh tẻ để làm giống.

+ Dùng tro trấu hoặc trấu đã được ủ hoai để làm giá thể giâm cành. Luống giâm tùy theo kích thước vườn, thường luống giâm có chiều rộng từ 1-1,2 m, chiều cao mặt luống khoảng 10-15 cm.

+ Cắt xéo từng đoạn cành dài từ 20-25 cm đem giâm, cành đặt nghiêng so với mặt luống 45^o, vùi sâu 2/3 đoạn cành rồi lấp đất kỹ để cây nảy nhiều chồi. Để cành màu ra rễ, trước khi giâm tiến hành nhúng cành vào các dung dịch kích thích ra rễ như dung dịch NAA.

3.Thời vụ trồng rau ngót

- Là loại rau có thể trồng quanh năm, nhưng tốt nhất là vào mùa mưa. Thời vụ tốt nhất trồng rau ngót là vụ Xuân khoảng từ tháng 2-4 và vụ Thu từ tháng 8-9 dương lịch.

- Rau ngót trồng bằng cành, trồng 1 lần có thể cho thu hoạch từ 2-3 năm.

4. Mật độ, khoảng cách trồng rau ngót.

- Chia luống 1,3-1,5 m, mặt luống rộng 1,0-1,2m, rãnh 0,3m; Khoảng cách cây cách cây 25-30 cm, hàng cách hàng 50-60 cm, mỗi hố có thể trồng 1-3 cây.

- Lượng giống chuẩn bị từ 9,5-10 vạn hom/ha, có thể tách thân từ cây gốc của năm trước để nhân thẳng ra ruộng.

5. Kỹ thuật chăm sóc rau ngót

* Phân bón:

- Lượng phân bón tính cho 1.000 m² (tùy theo nền đất có thể tăng hoặc giảm lượng phân bón vô cơ) như sau: Phân chuồng hoai mục: 1,5-2 tấn + Ure 20-25 kg + Super lân 45-50 kg + Kali 8-10 kg.

- Phương pháp bón:

+ Bón lót trước khi trồng kết hợp với làm đất: Bón toàn bộ lượng phân hữu cơ hoai mục và Super lân + 3-5 kg Kaliclorua.

+ Bón thúc lần 1: Sau trồng 15-20 ngày với lượng: 7-8 kg Ure. Có thể sử dụng phân bón NPK bón lượng theo nhà sản xuất khuyến cáo với lượng phân nguyên chất tương đương.

+ Bón thúc lần 2: Sau lần 1 từ 10-15 ngày với liều lượng còn lại.

Có thể bón theo hàng hoặc bón theo hốc tùy theo cách trồng. Bón cách gốc 10-15 cm, kết hợp làm cỏ, vun gốc cho cây.

Một số lưu ý:

- Do cây rau ngót trồng 1 lần và có thể thu hoạch liên tục 2-3 năm, vì vậy sau mỗi đợt thu hoạch tậ trung, cần tiến hành bón bổ sung từ 0,5-0,7 tấn phân chuồng hoai mục vào gốc kết hợp tưới NPK để bổ sung dinh dưỡng cho cây.

- Có thể sử dụng các loại phân hữu cơ hoặc các chế phẩm sinh học, chất điều tiết sinh trưởng để phun bổ sung giúp cây sinh trưởng phát triển tốt. Khi sử dụng cần lưu ý thời gian cách ly khi thu hoạch, liều lượng sử dụng theo khuyến cáo nhà sản xuất.

- Nước tưới rau ngót: Để đảm bảo rau sạch cần lựa chọn nguồn nước sạch để tưới (nước sông 2 chiều hoặc nươc giếng khoan). Tuyệt đối không sử dụng nước thải sinh hoạt, ô nhiễm… Luôn giữ độ ẩm đất 80-86%.

- Tiến hành vệ sinh vườn, làm cỏ thường xuyên. Khi bón phân kết hợp vun gốc và tưới giữ độ ẩm cho cây.

- Khi tiến hành thu hoạch kết hợp cắt tỉa tạo tán cho cây để cây có bộ khung cân đối. Tạo cho vườn rau thông thoáng và hạn chế sâu bệnh hại.

- Trong năm vào tháng 11-12, khi thấy cây cao 20-25 cm, lá hơi vàng, cây ra ít lá đây là thời kỳ ngừng sinh trưởng của cây cần tiến hành một sô biện pháp sau:

+ Trẻ hóa cây: Dùng kéo cắt sát gốc cách mặt đất 15 cm, các lần cắt sau cách vết cắt cũ 7-10 cm, tỉa thưa bớt cành già. Cắt trẻ hóa cây nhằm giúp cây đâm nhiều chôi, tăng năng suất.

+ Xới rãnh sâu từ 10-15 cm giữa 2 hàng, bón bổ sung phân bón cho cây (tính cho 1.000 m²): 1 tấn phân chuồng hoai mục + 8-10 kg Ure + 10-15 kg super lân + 8-10 kg Kaliclrua, trộn đều rãi xuống rãnh rồi lấp đất lại. Sau đó tưới đủ ẩm để giúp cung cấp dinh dưỡng cho cây bật đợt chồi mới.

7. Phòng trừ sâu bệnh phổ biến hại rau ngót

7.1 Một số sâu hại chính hại rau ngót

- Rầy xanh: gây hại nặng vào các tháng nắng nóng, khô hạn. Dùng một số thuốc như Sherpa 20EC, Cyperan 25EC,  Regent 800WG, …

- Nhện đỏ: Thường sống dưới mặt lá, gây hại trong điều kiện khô hạn. Một số thuốc phòng trừ: Comite 73 EC, Ortus 5SC,…

- Bọ phấn: Vừa gây hại vừa là môi giới truyền bệnh virut. Các thuốc phòng trừ như: Katate 2,5 EC, Sherpa 20EC,…

- Bọ trĩ: phòng trừ bằng một số thuốc như Admire 50 EC, Confidor 100SL,…

7.2 Một số bệnh hại chính hại rau ngót

- Bệnh phấn trắng: Gây hại trong điều kiện khô hạn, nắng nóng. Các thuốc phòng trừ: Vinomyl 72 BTN, Vicarben 50HP, Anvil 5SC,…

- Bệnh xoăn lá (virut): cần tiến hành diệt bọ phấn. Khi phát hiện cây bị bệnh tiến hành nhổ bỏ tiêu hủy.

Lưu ý: Rau ngót là loại rau ăn lá nên khi chăm sóc bón phân cần tập trung không bón lai dai tránh dư lượng phân bón trong rau. Các thuốc BVTV sử dụng cần sử dụng theo quy tắc 4 đúng (đúng loại, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách); ưu tiên sử dụng các thuốc có nguồn gốc sinh học. Phải đảm bảo thời gian cách ly từ 7-14 ngày trước khi thu hoạch.

8. Công tác thu hoạch rau ngót

- Rau ngót sau trồng 45-60 ngày có thể tiến hành thu hoạch đợt đầu tiên, các đợt tiếp theo cách nhau 30-35 ngày.

- Thu hoạch rau ngót lưu ý tránh làm tổn thương cây cần lấy kéo hoặc dao sắc cắt cành hoặc hái lá. Sản phẩm sau thu hoạch cần được đóng gói trong bao bì chuyên dụng.