Vụ công ty Thuận Phong sản xuất phân bón giả: Phó Thủ tướng giao Bộ Công an xử lý

Liên quan tới vụ công ty CP sản xuất và thương mại Thuận Phong (Đồng Nai) sản xuất phân bón giả, mới đây, Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đã giao Bộ Công an chỉ đạo Cơ quan Cảnh sát điều tra căn cứ ý kiến của 5 Bộ.

Phó Thủ tướng yêu cầu điều tra xử lý vụ phân bón giả 

Ngày 2/12/2016, trao đổi với VnMedia, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Trung ương Hiệp hội Phân bón Việt Nam Nguyễn Hạc Thúy cho biết, ngày 12/11/2016, Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đã chủ trì cuộc họp liên ngành liên quan tới việc xử lý vi phạm của công ty cổ phần sản xuất và thương mại Thuận Phong (gọi tắt là công ty Thuận Phong) trong sản xuất, kinh doanh phân bón.

Cuộc họp có sự tham gia của đại diện các Bộ, ngành như: Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Văn phòng Chính phủ, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Trung ương Hiệp hội Phân bón Việt Nam.

Cũng theo ông Thúy, ngày 16/11/2016, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã có văn bản kết luận về vụ việc nêu trên. Theo đó, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đồng ý với ý kiến của 5 Bộ, gồm Bộ Công Thương (tại văn bản số 338/BCT-HC, ngày 5/8/2016), Bộ NN & PTNT (văn bản số 142/BNN-TT ngày 7/7/2016), Bộ KH&CN (tại văn bản số 114/BKHCN-TĐC, ngày 27/6/2016, và ý kiến của Bộ Tư Pháp, Bộ Quốc Phòng tại cuộc họp này về việc công ty Thuận Phong có dấu hiệu sản xuất, buôn bán hàng giả là phân bón.

Phó Thủ tướng giao Bộ Công an chỉ đạo Cơ quan Cảnh sát điều tra căn cứ ý kiến của Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT, Bộ KH&CN tại các văn bản đã nêu trên và ý kiến của Bộ Tư pháp, Bộ Quốc phòng tại cuộc họp để xử lý những vi phạm của công ty Thuận Phong trong sản xuất, buôn bán phân bón theo đúng quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình. Đồng thời, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả trước ngày 1/3/2017.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tư Pháp, Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT, Bộ KH&CN, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia và các cơ quan liên quan phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an trong quá trình xử lý vi phạm của công ty Thuận Phong, đảm bảo việc xử lý đúng trình tự và quy định của pháp luật.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị Viện kiểm sát nhân dân tối cao thực hiện kiểm sát quá trình điều tra, xử lý vi phạm đối với công ty Thuận Phong của các cơ quan chức năng theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo không để oan sai, không bỏ lọt tội phạm.

Cơ quan chức năng kiểm tra kho hàng của Công ty Thuận Phong. Ảnh: Danviet

Nhiều Bộ, ngành vào cuộc

Như VnMedia đã đưa tin, liên quan tới vụ công ty CP sản xuất và thương mại Thuận Phong sản xuất phân bón giả. Ngày 24/4/2015 Văn phòng thường trực ban chỉ đạo 389 Quốc gia phối hợp với đoàn 389 tỉnh Đồng Nai kiểm tra nơi sản xuất của công ty Thuận Phong, phát hiện việc sang chiết rót phân bón dạng nước, đồng thời tạm giữ một lượng lớn các loại phân bón mang nhãn hiệu Breakout, Vitol, Zap, Boron…. cùng nhãn hàng hóa ghi xuất xứ “Made in USA”. Khi đó, đoàn kiểm tra ghi biên bản có dấu hiệu sản xuất hàng giả nên tạm giữ tang vật. 

Qua xác định: Bộ KH&CN đã có kết luận phân bón giả; Trung tâm kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 cũng kết luận: phân bón của công ty Thuận Phong kiểm định 19/29 mẫu phân bón không phù hợp (không đạt chất lượng); Bộ Tư pháp kết luận phân bón giả; Bộ Quốc phòng kết luận giả mạo địa điểm sản xuất phân bón giả; Bộ NN&PTNT phát hiện kết luận phân bón giả; Bộ Công Thương (là cơ quan quản lý Nhà nước về phân bón) cũng đã có công văn số 388 (ngày 5/8/2016) báo cáo Văn phòng Chính phủ kiểm định kết luận 08 mẫu phân bón giả....

Bộ KH&CN cho rằng công ty Thuận Phong đóng chai dán nhãn chính bằng tiếng Anh là nhãn gốc nhập khẩu từ Mỹ, dán nhãn phụ bằng tiếng Việt là hành vi giả mạo bao bì hàng hóa của thương nhân khác, giả mạo nơi sản xuất đóng gói hàng hóa. Theo quy định tại Nghị định số 185/2013 của Chính phủ, hàng hóa có nhãn vi phạm như trên là hàng giả. Bộ Quốc phòng cũng có quan điểm tương tự.

Bộ KH&CN cũng đã có công văn trả lời Công an tỉnh Đồng Nai liên quan đến vấn đề nhãn hàng hóa chai phân bón 1 lít của công ty Thuận Phong. Bộ này dẫn lại công văn đã gửi Văn phòng Chính phủ từ ngày 20/9/2015 khẳng định: Công ty Thuận Phong đóng chai dán nhãn chính bằng tiếng Anh là nhãn gốc nhập khẩu từ Hoa Kỳ, dán nhãn phụ bằng tiếng Việt là hành vi giả mạo bao bì hàng hóa của thương nhân khác, giả mạo nơi sản xuất, đóng gói hàng hóa.

Dựa vào Điều 2 và Điều 9 của Nghị định 89 (2006) quy định về nhãn gốc hàng hóa và những nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt trên nhãn hàng hóa nhập khẩu, việc chai phân bón 1 lít của Cty Thuận Phong có gắn nhãn gốc bằng tiếng nước ngoài, nhãn phụ tiếng Việt ghi rõ “Phân Mỹ nhập khẩu” được hiểu là hàng hóa nhập khẩu. 

Tuy nhiên, trong thực tế, sản phẩm này không phải được nhập khẩu nguyên ở dạng chai 1 lít mà doanh nghiệp này tự sản xuất.

“Vì vậy, chai phân bón 1 lít của Công ty Thuận Phong có nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa ghi chỉ dẫn giả mạo về nguồn gốc, thương nhân khác (nước ngoài), giả mạo nơi sản xuất, đóng gói hàng hóa. Theo quy định tại Nghị định 185 (2013), hàng hóa có nhãn vi phạm như trên là hàng giả”, công văn của Bộ KH&CN nêu rõ.

Chờ ý kiến Thủ tướng, Đồng Nai vội vã ra quyết định xử phạt hành chính 

Bức xúc về vụ việc này, phía Hiệp Hội phân bón Việt Nam, ông Nguyễn Hạc Thúy- Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hiệp hội phân bón Việt Nam cũng đã nhiều lần phát biểu và gửi văn bản đến các cơ quan chức năng, đề nghị phải khởi tố công ty Thuận Phong, xét xử nghiêm để làm gương và lập lại trật tự cho thị trường phân bón nước nhà, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp lành mạnh phát triển, giúp nông dân đỡ khổ vì phân bón giả.

Trong tháng 4/2016, Văn phòng Chính phủ gửi công văn đến Viện KSND Tối cao, các Bộ NN&PTNT, Bộ KH&CN, Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp, Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, đề nghị có ý kiến bằng văn bản để Văn phòng tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vấn đề này.

Tháng 5/2016, Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo 389 quốc gia cũng đã có Công văn số 27/VPTT-TH gửi Văn phòng Chính phủ về việc tham gia ý kiến xử lý vi phạm tại công ty Thuận Phong. Theo công văn, có 4 nội dung lớn cần được tiếp tục điều tra, làm rõ, bao gồm: Những nội dung liên quan đến dấu hiệu sản xuất, kinh doanh phân bón trái phép của công ty Thuận Phong theo quy định của Luật Doanh nghiệp; làm rõ dấu hiệu vi phạm của công ty Thuận Phong trong sản xuất, buôn bán phân bón giả về nhãn hàng hóa đối với phân bón có nguồn gốc nhập khẩu; làm rõ nội dung liên quan đến dấu hiệu vi phạm trong sản xuất, buôn bán phân bón giả về công dụng đối với phân bón có nguồn gốc nhập khẩu; làm rõ dấu hiệu vi phạm trong sản xuất, buôn bán phân bón giả về chất lượng đối với phân bón sản xuất trong nước (19/29 mẫu)...

Tuy nhiên, trong khi các cơ quan quản lý còn chờ đợi ý kiến của Thủ tướng Chính phủ thì cũng trong tháng 5/2016, UBND tỉnh Đồng Nai đã có quyết định số 1419 xử phạt hành chính đối với công ty Thuận Phong về 7 sai phạm trong hoạt động kinh doanh phân bón, với tổng mức phạt là 509.500.000 đồng, yêu cầu công ty Thuận Phong nộp tiền phạt vào Kho bạc trong thời hạn 10 ngày, nếu không khiếu nại. Vụ việc xử phạt hành chính này lại càng gây bức xúc trong dư luận cũng như cho chính những cơ quan quản lý.

Đề nghị truy cứu hình sự 

Từng chia sẻ nhiều lần với báo giới, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Phân bón Việt Nam Nguyễn Hạc Thúy một lần nữa nhấn mạnh, hơn 10 năm qua, Chính phủ đã ban hành hàng chục Nghị định, Thông tư về sản xuất, kinh doanh và quản lý phân bón nhưng tình hình phân bón giả, phân bón kém chất lượng chưa giải quyết được mà ngày càng tinh vi, phức tạp hơn. Phân bón giả đã bị phát hiện trong các đại lý kinh doanh phân bón, trong phòng kiểm nghiệm, kiểm định...

Đặc biệt, hiện có hệ thống lợi ích nhóm, bảo kê của các lực lượng thực thi công vụ tham gia tiếp tay cho gian thương để đưa phân bón giả ra thị trường và tạo điều kiện cho phân bón giả có đất sống. Đây là những "quả bom nổ chậm" phá hoại và làm vô hiệu hóa các Nghị định, Thông tư, gây thiệt hại cho hàng chục triệu nông dân và nền nông nghiệp Việt Nam.

Qua vụ việc này, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Phân bón Việt Nam Nguyễn Hạc Thúy đề nghị: Làm phân bón giả thì phải truy cứu hình sự. Chứ làm phân bón giả mà xử phạt hành chính thì không ai sợ cả, chỉ phạt hành chính thì không có nghĩa lý gì.

Do vậy, ông Thúy đề nghị, không chỉ xử lý hình sự việc sản xuất, buôn bán phân bón giả của công ty Thuận Phong mà cần xử lý những ai bao che vụ việc, làm sai lệch hồ sơ. 

Với kết luận nêu trên của Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình cho thấy Chính phủ đã thực sự lắng nghe, thực hiện đúng như quan điểm đã được Thủ tướng Chính phủ nêu rõ là "không có vùng cấm", kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm, không loại trừ bất cứ tổ chức,cá nhân nào.

Hy vọng trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ nhanh chóng làm rõ vụ việc, xử lý nghiêm khắc, nhanh chóng lập lại trật tự thị trường phân bón.