Ứng dụng trong nông nghiệp của 1 số chất kích thích sinh trưởng

1. Kích thích sinh trưởng, tăng chiều cao, tăng sinh khối, năng suất cây trồng

GA3:

- Đặc biệt đem lại hiệu quả cao đối với cây lấy sợi, lấy thân lá. Có tác dụng lên toàn bộ cơ thể, tăng chiều cao và chiều dài các bộ phận cây.

+ Phun GA3: 20 – 50ppm cho cây đay, làm tăng chiều cao cây gấp đôi, mà chất lượng sợi đay không kém.

+ Đối với rau: bắp cải, rau cải lượng dùng 20 – 100ppm, giúp tăng năng suất rau.

+ Cây chè: GA3 có tác dụng làm tăng số búp và số lá chè nồng độ 0,01% (100ppm) tăng năng suất 2 – 5 lần.

2. Điều chỉnh sự ngủ nghỉ (Sử dụng GA3 là chính)

- Phá bỏ trạng thái ngủ nghỉ cho khoai tây, thu hoạch vụ đông, tiến hành trồng vào vụ xuân. Xử lý GA3 với nồng độ 2ppm cho khoai tây mới thu hoạch kết hợp xông hỗn hợp rindit hoặc CS2 trong hầm đất kín. Kích thích sự nảy mầm trong thời gian từ 5 – 7 ngày.

- GA3 kết hợp với xử lý nhiệt độ thấp (4 – 10 độ C). Có khả năng phá bỏ sự ngủ nghỉ của nhiều đối tượng khác nhau.

3. Tác dụng đối ngược của GA3

- Trong kho bảo quản để kéo dài sự ngủ nghỉ. Kéo dài sự ngủ nghỉ của khoai tây người ta thường dùng MH với nồng 200 – 500ppm trước thu hoạch.

- Chống tóp và nảy mầm của các loại củ, hành, tỏi,...bảo quản sử lý IPCC (Izo – Propyl – Cloro – Carbamat).

4. Điều chỉnh sự ra hoa

Việc sử dụng chất điều hòa sinh trưởng, kích thích sự ra hoa sớm. Ứng dụng phổ biến và có hiệu quả trong trồng trọt.

- Dứa ra hoa trái vụ (tăng thêm 1 vụ thu hoạch):

+ Phun NAA với nồng độ 25ppm hoặc bỏ 1g đất đèn (CaC2) lên nõn dứa, khi gặp trời mưa. Hoặc tưới nước đất đèn sẽ có tác dụng với nước, giải phóng axetilen kích thích dứa ra hoa.

- Đối với táo, lê, hồng: Khi sử lý ADHS (Acid Dimetyl Hydrazid Scxinic) nồng độ 500 – 5000 ppm, có tác dụng kích thích ra hoa sớm. Tăng năng suất quả.

- Đối với đu đủ: Phun axit benzotiazon acetic nồng độ 30 – 50ppm, sẽ cho ra hoa nhiều, tăng năng suất quả.

- GA3: su hào, bắp cải, xà, xà lách: làm cho cây ra hoa vào đầu năm (đối với cây 2 năm).

- Đối với cây cảnh, một số loài hoa: Xử lý GA3 cho cây hoa loa kèn với nồng độ 10 – 30ppm. Cho cây ra hoa sớm.

5. Điều chỉnh sự chín của quả

- Một số loài quả: chuối, cà chua,...Thường được thu hoạch xanh. Vận chuyển và bảo quản trong thời gian dài, sử dụng chất điều hòa sinh trưởng, điều khiển quả chín đồng loạt, màu sắc đẹp.

- Chất sử dụng phổ biến hiện nay, điều chỉnh sự chín của quả là etherl ở dạng dung dịch, khi xâm nhập vào quả, phân giải và giải phóng ra ethylen.

+ Phun ethrel cho quả trước khi thu hoạch 2 tuần với nồng độ 500 – 5000ppm. Sẽ kích thích quả chín đồng loạt.

- Sử dụng ADHS 5000ppm, hiệu quả rõ dệt lên sự chín của quả.

- Ethrel để kích thích sự chín của nho với nồng độ: 500 – 1000ppm.

- Hồ tiêu: nồng độ 100 – 500ppm, vào thời kỳ quả bắt đầu chín làm cho quả chín nhanh.

- Ethrel nồng độ 700 – 1400ppm, làm cho quả cà phê chín sớm hơn 2 – 4 tuần so với không xử lý.

- ADHS: phun với nồng độ 1000 – 5000ppm, súc tiến nhanh sự phát triển của quả đào và anh đào.

6. Điều chỉnh giới tính

- Nghiên cứu: việc sử dụng auxin thay đổi tỉ lệ giữa hoa đực và hoa cái của 1 số loài cây.

+ Sử dụng GA: Kích thích hình thành hoa đực, sự phát triển của bao phấn và hạt phấn.

+ Xytokinin và ethrel: kích thích sự hình thành hoa cái.

- Họ bầu bí, và một số cây hoa đơn tính khác: Sử dụng ethrel 50 – 250ppm sẽ tạo nên 100% nên tăng năng suất của các cây họ bầu bí.

+ Xử lý GA3 tạo cây mang hoàn toàn hoa đực và trồng cây chỉ mang hoa cái ở cạnh cây hoa đực và sẽ tạo quả cho hạt lai.

7. Nuôi cấy mô tế bào

- 2 chất ứng dụng nhiều nhất là auxin và xytokinin

+ Để nhân nhanh Invitro, giai đoạn đầu cần phải điều khiển mô nuôi cấ, phát sinh nhiều chồi để tăng hệ số nhân. Cần tăng nồng độ Xytokinin trong môi trường nuôi cấy, tạo cây hoàn chỉnh, người ta tách chồi vào cấy trong môi trường có hàm lượng auxin cao, kích thích ra rễ. Sự cân bằng auxin/xytokinin trong môi trường nuôi cấy quy định sự phát triển của rễ hay chồi.

+ Tỷ lệ auxin/Xytokinin cao thì kích thích ra rễ, thấp thì kích thích ra chồi và tế bào. Hình thành mô sẹo.

8. Các chất điều hòa sinh trưởng với mục đích diệt cỏ

- Các chất điều hòa sinh trưởng khi sử dụng với nồng độ rất cao cũng có thể gây nên sự hủy diệt. Như 2,4D, 2,4,5T, MH,...Cũng được sử dụng khá phổ biến vào mục đích diệt cỏ. Nguyên tắc cơ bản khi sử dụng khá phổ biến vào mục đích diệt cỏ. Nguyên tắc cơ bản khi sử dụng thuốc diệt cỏ là phải quan tâm tính chọn lọc của thuốc là chỉ diệt các loại cỏ dại mà không ảnh hưởng xấu đến cây trồng.

- Phòng trừ cỏ dại chia làm 2 nhóm vô cơ và hữu cơ. Nhóm hữu cơ lại chia thành 2 nhóm nhỏ: nhóm các chất không chứa N, và nhóm các chất chứa N.

* Nhóm các chất không chứa N:

Thường là dẫn xuất Cl của axit:  phenoxyacetic, axit anpha phenoxypropionic, axit anpha phenoxybutyric, axit beta – phenoxyethl. Các đại diện của nhóm này như: 2,4D, 2,4,5T, ACMP, ... Các dẫn xuất của axit benzoic, axit phenylaxetic như: 2,3,6 – ATB, 2,3,5,6 – ATB, nhóm chất này có ảnh hưởng nghiêm trọng lên quá trình trao đổi chất trong cây và ức chế hoạt tính của các enzim làm cho quá trình phân chia tế bào trong mô phân sinh và sự sinh trưởng giãn của tế bào bị ngừng,...

* Nhóm các chất chứa N:

- Như ammit, dẫn xuất của ure, thicabamat, dithiocacbanat,...Các amit kìm hãm enzyme chứa nhóm – SH. Các dẫn xuất của ure kìm hãm sự cố định CO2, và thải O2 ở ngoài sáng. Các hợp chất chứa N khác cũng vi phạm đến quá trình quang hợp và hô hấp của cây.

- Các loại cỏ được sử dụng rất thành công cho 1 số loại cây trồng như lúa mỳ, lúa mạch, lúa gạo, cao lương, bông, cà chua, đậu tương, củ cải đường,...

- Người ta dùng 2,4 D để diệt cỏ 2 lá mầm trong ruộng ngô, phun trước hoặc sau khi cỏ xuất hiện với các liều lượng như sau:

+ Muối Na: Của 2,4D: 1,5 – 2kg/ha.

+ Muối Amon của 2,4D: 1 – 1,5kg/ha.

+ Este của 2,4D: 0,8 – 1kg/ha.

Có thể kết hợp phun 2,4D, và 2,4,5 – T với 1 số loại thuốc trừ cỏ khác, có chứa N để diệt cỏ gà và các loại cỏ khác trong ruộng ngô và không ảnh hưởng đến cây trồng.

9. Trong lĩnh vực trang trí, duy trì các thảm cỏ trang trí ở công viên, phun các dung dịch kìm hãm sinh trưởng:

- MH: với liều lượng 3 – 6 kg/ha, làm kìm hãm sinh trưởng của cỏ, duy trì thảm cỏ bền lâu, đỡ mất công xén mà lại nâng cao chất lượng trang trí