Kỹ thuật trồng, chăm sóc hoa ly ngày tết và những điều cần lưu ý

Hoa ly ly hay còn gọi là hoa ly có nhiều màu sắc khác nhau như chính, hồng, đỏ, vàng .... Hoa chúc xuống, vươn ngang hoặc hướng lên gồm 6 cánh hoa hình elip, gốc cánh có chấm màu tím, hồng, có 6 nhị, phấn hoa màu vàng hoặc đỏ cam, đỏ nâu và 1 nhị nhỏ dài, đầu chụp phình to. Thân hoa ly là thân vảy, độ lớn của thân vảy liên quan đến nụ hoa, số lượng vảy tỷ lệ thuận với số lá và hoa. Lá mọc rải rác thành vòng cưa hình kim hoặc hình thuôn, đầu lá hơi nhọn không có cuống hoặc cuống ngắn, lá mềm có màu xanh bóng, lá to hay nhỏ tùy thuộc vào giống và điều kiện trồng trọt chăm sóc.

Hoa ly có giá bán cao hơn so với một số loại hoa khác, đặc biệt là dịp tết nguyên đán, mặt khác hoa ly có nhiều màu sắc, một số loại có mùi hương và có độ tươi rất lâu, do đó nếu trồng hoa ly đúng biện pháp kỹ thuật, điều chỉnh ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm hợp lý sẽ góp phần ổn định thu nhập cho bà con.

Khi tuân thủ đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật khi trồng hoa ly sẽ mang lại hiệu quả kinh tế rất cao

1. Ngưỡng nhiệt độ thích hợp để cho hoa ly phát triển

- Hoa ly ly là loại hoa có khả năng chịu được rét, kém chịu nắng, ưa nhiệt độ khí hậu ẩm, mát, nhiệt độ thích hợp ban ngày là 20 - 250C, ban đêm là 12 - 150C. Từ khi ra nụ đến khi ra hoa nhiệt độ chênh lệch giữa ngày và đêm ảnh hưởng rất lớn đến sự sinh trưởng của thân. Nếu chênh lệch từ 00C - 160C thì độ cao của cây sẽ dao động từ 14,2 - 27cm. Để hoa ly sinh trưởng và phát triển tốt phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, không khí, kỹ thuật trồng v.v.....

2. Điều kiện về ánh sáng đối với cây hoa ly

- Ngoài yếu tố về nhiệt độ thì cường độ ánh sáng quyết định rất lớn đến việc ra hoa của cây hoa ly. Ly ly là cây ưa cường độ ánh sáng ở mức trung bình, thời điểm vụ hoa ly đón tết là thời điểm mùa khô ở Tây Nguyên nắng nhiều do đó bà con nên chú ý làm nhà lưới bao quanh để tránh gió và che bớt nắng. Tuy nhiên bà con cũng cần căn cứ theo tình hình thời tiết để điều chỉnh ánh sáng cho phù hợp. Nếu thời tiết lạnh, nắng yếu thì nên dỡ bỏ lưới che, vì nếu thiếu ánh sáng nụ hoa sẽ bị rụng.

- Trong kỹ thuật che giảm và chiếu sáng bổ sung sau trồng bà con cần lưu ý tùy theo điều kiện thời tiết nắng nóng để điều chỉnh giảm ánh sáng bằng  biện pháp che lưới đen đảm bảo lớp lưới cao cách cây từ 2 - 2,5m. Tuy nhiên, nếu trong điều kiện thiếu ánh sáng, ánh sáng không đủ để đảm bảo cho quá trình sinh trưởng và ra bông của hoa ly bà con có thể thắp đèn để chiếu sáng, việc thắp đèn được thực hiện từ 18h đến 21h trong ngày, việc làm này sẽ giúp giảm tỷ lệ thui nụ và nụ biến dạng.

3. Đất trồng cho hoa ly như thế nào là hợp lý ?

- Theo khuyến cáo của các nhà khoa học thì hoa ly có thể trồng trên nhiều loại đất, nhưng việc chọn giống và xử lý củ giống rất quan trọng. do đó bà con nên mua những củ giống đã xử lý sẵn đem về trồng để đảm bảo tỷ lệ giống.

- Trong trồng hoa ly độ pH trong đất là yếu tố quan trọng đối với sự phát triển của rễ đối với sự hấp thu lượng chất dinh dưỡng cho cây. Nếu độ pH quá thấp nó sẽ làm tăng quá trình hấp thu Mangan, alumium và sắt, trong khi nếu độ pH quá cao thì sẽ dẫn đến tình trạng kém hấp thu photpho, mangan, sắt và các chất dinh dưỡng do đó độ pH thích hợp cho trồng hoa ly là 6 - 7 độ.

- Ly ly là loại cây có rễ không sâu, do đó nó đòi hỏi đất có độ sâu phù hợp để thoát nước tốt, ít nhất là 40cm.

4. Yêu cầu về lượng nước để hoa ly có thể phát triển tốt

Lượng nước tưới cho hoa ly tùy thuộc vào khí hậu và mái che nhà lưới. Khoảng 2 - 3 tuần đầu không cần bón phân, nếu đất khô có thể tưới nước vào rãnh để duy trì độ ẩm đất, đủ độ mát sau đó rút nước đi. Sau khi trồng từ 3-4 tuần cần tăng cường nhiệt độ để kích thích cho rễ sinh trưởng, phát triển. Nhiệt độ đất thích hợp giai đoạn 3 - 4 tuần trong khoảng từ 12 - 130C, vượt quá 150C cây ra rễ kém, vì vậy sau khi trồng phải che nắng, thông gió. Trong thời kỳ sinh trưởng của ly ly cần duy trì độ ẩm cho đất, đất quá khô cây sinh trưởng chậm ngược lại nước quá nhiều, ánh sáng không đủ thì thân lá mềm, yếu, cân vươn dài, tỷ lệ hoa không nở cao. Căng lưới ngay từ khi cây cao 20cm để luồn cây vào các mắt lưới mỗi mắt lưới đỡ từ 1 - 3 cây, nâng dần lưới lên theo độ lớn của cây để cây không bị nghiêng.

5. Nguồn dinh dưỡng cần bổ sung khi trồng hoa ly

- Là loại cây trồng yêu cầu nguồn dinh dưỡng cao nên cần phải bổ sung đầy đủ cho cây. Có thể bón các loại phân như thông thường như: Phân lân, kali, đạm,…. Ngoài ra có thể sử dụng các loại phân có hàm lượng dinh dưỡng cao như: Map, Fulvic, Super Kali Humate 09F, Kali Sunphat (K2SO4 - SOP), Kali Cacbonat,…

- Hơn thế nữa m, không cfn quá xa lạ đối với các nhà trồng hoa ly đó là việc sử dụng các chất điều hòa sinh trưởng. Ứng dụng này đã được áp dụng rất nhiều và mang lại hiệu quả kinh tể khá cao. Để cây trồng phát triển nhanh hơn, cây to, số tai nhiều, hoa lâu tàn,… thì có thể sử dụng thêm các chất điều hòa sinh trưởng như: GA3, 6BA, DA6, Atonik đậm đặc…

6. Các loại sâu bệnh hại thường gặp trên cây hoa ly

- Cây hoa ly thường bị một số sâu bệnh hại như bệnh thối gốc, bệnh khô lá, bệnh mốc xám, bệnh thối củ, thối rễ, rệp bông, bọ trĩ, nhện... Với các loại sâu hại bà con nên sử dụng biện pháp thủ công, kiểm tra vườn thường xuyên để cắt bỏ những phần bị rệp, sâu bọ và bắt nhện. Đối với bệnh hại hiện nay các loại thuốc bảo vệ thực vật đăng ký trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật được sử dụng ở Việt Nam để phòng trừ sâu bệnh hại trên hoa ly còn rất ít. Một số đối tượng sâu bệnh hại không có loại thuốc nào được đăng ký phòng trừ.

- Chính vì vậy bà con nông dân có thể tham khảo tại các cơ quan chuyên môn địa phương hoặc một số loại thuốc bảo vệ phòng trừ đối tượng sâu bệnh hại tương tự trên cây trồng khác để sử dụng trên cây hoa ly. Tuy nhiên trước khi sử dụng đại trà cần phun thử trên diện tích hẹp để tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra và điều quan trọng nhất bà con nên thường xuyên thăm vườn để phát hiện và có biện pháp phòng trừ kịp thời.

7. Thời điểm thu hoạch hoa ly thích hợp

- Ly ly sau trồng 50 - 55 ngày thì bắt đầu có nụ và sau khoảng 2 - 3 tuần là có thể thu hoạch, bởi vậy ngay sau khi nụ thứ nhất dưới gốc phình to và có màu thì có thể thu hoa, nếu thu sớm hơn thì nụ sẽ không phát triển đầy đủ, hoặc thu muộn hơn một vài nụ đã nở to ra hoa sẽ dập nát. Việc thu hoạch nên thực hiện vào buổi sáng hoặc lúc trời râm mát để tránh sự thoát hơi nước của hoa. Nói chung trồng hoa ly tuy đem lại nguồn thu nhập khá nhưng bà con cần đảm bảo một số yếu tố trong quản lý dinh dưỡng, sâu bệnh hại, điều tiết ánh sáng, độ ẩm, nhiệt độ thì mới đảm bảo cây hoa ly sinh trưởng và phát triển tốt, cho bông đẹp và thời gian nở bền.

Hoa ly được sử dụng các chất điều hòa sinh trưởng trong quá trình trồng

Như vậy trong trồng và chăm sóc hoa ly bà con cần lưu ý:

- Nhiệt độ thích hợp ban ngày là 20 - 25⁰C, ban đêm là 12 - 15⁰C.

- Nếu trời nắng nóng, nên làm lưới xung quanh để giảm bớt ánh sáng và che chắn gió.

- Nếu trời lạnh, thiếu ánh sáng, nên thắp đèn chiếu sáng trong khoảng từ 16h - 21h.

- Đất trồng hoa ly phải tơi xốp, sạch bệnh, thoát nước, độ pH từ 6 - 7.

- Đất được lên luống cao khoảng 20 - 30cm, mỗi luống rộng 1,2m, giữa các luống có rãnh để tưới và tiêu nước.

- Tùy theo điều kiện để điều chỉnh ánh sáng và độ ẩm cho phù hợp, đảm bảo cây hoa ly luôn đủ ẩm và thoáng mát.

- Quản lý tốt dinh dưỡng, sâu bệnh hại và thường xuyên thăm đồng.

- Nếu bệnh nặng phải phun thuốc, nên tham khảo ý kiến các cơ quan chuyên môn ở địa phương và phun thử nghiệm để kiểm tra hiệu quả của thuốc.

Làm tốt các kỹ thuật trong trồng cây hoa ly và quan tâm đến một số lưu ý trong điều chỉnh ánh sáng và nhiệt độ sẽ giúp cây hoa ly sinh trưởng, phát triển tốt, cho hoa đều, đẹp, hoa tươi lâu, giúp bà con có được vụ mùa bội thu.