Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây hoa thiên lý cho cây ra hoa quanh năm

Hiện nay, cây hoa thiên lý đang được các hộ gia đình ở các vùng nông thôn trồng làm cây kinh tế phát triển cho hộ gia đình. Vậy cách trồng cây hoa thiên lý như thế nào? Hoa thiên lý thích hợp trồng ở nhiệt độ bao nhiêu? Cách chăm cây hoa thiên lý như thế nào cho cây ra nhiều hoa? Làm thế nào để phòng trừ được sâu bệnh hại trên cây hoa thiên lý? Rất nhiều những câu hỏi được các hộ nông dân trồng hoa thiên lý làm kinh tế quan tâm. Hôm nay, chúng tôi cùng các bạn tìm hiểu về cách trồng cây hoa thiên lý cho năng suất cao và các biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại trên cây hoa thiên lý như thế nào.

1. Điều kiện sinh trưởng, phát triển của cây hoa thiên lý

- Cây hoa thiên lý thích hợp trồng được tất cả các vùng Bắc – Trung – Nam, cây sinh trưởng phát triển khỏe mạnh trong điều kiện thuận lợi.

- Để trồng được dàn hoa thiên lý bà con cần chú ý đến các điều kiện sinh trưởng sau:

+ Cây thiên lý là cây chịu nhiệt tốt, thích hợp trồng ở các vùng nhiệt đới, nhiệt độ thích hợp 20-35^oC.

+ Cây thiên lý ưa ẩm, ánh sáng và gió nên trồng ở những nơi thông thoáng.

+ Cây thích hợp được với nhiều loại đất khác nhau, chỉ cần trong đất đảm bảo đủ độ ẩm cho cây sinh trưởng phát triển.

2. Thời vụ trồng cây hoa thiên lý

- Cây hoa thiên lý thích hợp trồng ở nhiệt độ cao, cây có thể trồng được quanh năm. Tuy nhiên để cây sinh trưởng khỏe mạnh, và tỷ lệ cây sống cao nên thích hợp trồng vào tháng 6-8 dương lịch.

3. Kỹ thuật chọn giống cây hoa thiên lý

- Giống như các loại cây trồng khác, để cây thiên lý ra được nhiều hoa, sinh trưởng phát triển khỏe mạnh thì khâu chuẩn bị giống cây là yếu tố rất quan trọng đối với kỹ thuật trồng hoa thiên lý.

- Nếu bà con mới trồng có thể đến các cửa hàng uy tín để chọn mua giống thiên lý. Bà con có thể chọn mua dây lươn hoặc dây thân làm giống:

+ Dây lươn: Cây sinh trưởng, phát triển tốt khỏe mạnh, thời gian sinh trưởng kéo dài 3-4 năm. Nhưng cây lâu ra hoa và ít hoa, kém năng suất.

+ Dây thân: Cây khỏe, ra hoa nhiều, năng suất cao hơn so với dây lươn, nhưng thời gian cây lưu gốc chỉ được 2-3 năm.

- Hiện nay, rất nhiều hộ gia đình sử dụng dây thân để làm cây giống, tuy thời gian sinh trưởng ngắn nhưng cây cho năng suất cao.

- Tiêu chuẩn chọn hom giống: Dùng những đoạn dây bánh tẻ (không già quá và cũng không non quá) làm hom, cắt mỗi hom dài khoảng 1m, khoanh tròn phần phía dưới, chừa lại khoảng 1-2 mắt phía trên. Có thể xử lý hom bằng cách phun kích thích sinh trưởng Atonik để kích thích nhanh ra rễ. Nếu trong vườn đã có sẵn giàn thiên lý thì ta có thể dùng những dây lươn mọc gần gốc, vùi đoạn sát gốc xuống đất, khoảng 15-20 ngày sau rễ mọc nhiều, ta có thể cắt tách rời khỏi cây mẹ đem trồng.

Tiêu chuẩn chọn giống hoa thiên lý

4. Chuẩn bị cọc làm giàn và làm giàn cho cây thiên lý

- Chuẩn bị cọc: Để có được giàn hoa thiên lý chắc chắn, không bị đỗ ngã khi gặp thời tiết bất lợi hoặc khi giàn bị nặng sẽ bị đỗ giàn. Chính vì vậy khi làm giàn cho cây hoa thiên lý bà con nên sử dụng cọc bê tông để làm giàn, bên trong giàn sử dụng sắt 3-4 cọc sắt 6 để làm giàn ngang cho cây leo.

Làm giàn cho cây hoa thiên lý

- Làm giàn: Dùng cọc đã bê tông và cọc sắt đã chuẩn bị để trôn xuống dưới đất sâu khoảng 20-30cm để giữ cọc chắc chắn không bị đỗ ngã. Tùy thuộc vào diện tích trồng cây mà bố trí giàn khác nhau để có thể dễ thu hoạch. Làm giàn cách giàn 1m, chiều rộng của giàn 5-7m, chiều cao từ 1,6-1,7m. Khoảng cách cọc từ 3,5 – 4m một cọc, chôn cọc hai dãy ở hai mép giàn, sau đó dùng dây kẽm căng đan xen ngang, dọc để làm giàn cho dây leo.

5. Kỹ thuật trồng hoa thiên lý

- Khi trồng giàn hoa thiên lý bà con cần chú ý đến quy trình cách trồng. Nếu trồng ở giữa giàn để dây lan ra bốn bên hoặc trồng hai bên mép giàn thì cần trồng theo kiểu so le nhau để cây bò đều ra khắp giàn, không bị bò lên nhau.

- Đào hố trồng: Đào hố với kích thước sâu x rỗng x dài: 40 x 50 x 100cm, khoảng cách mỗi hố 3-4m. Mỗi hố có thể trồng 2-3 hom.

- Mỗi hố trồng bà con lưu ý: trước khi trồng cần bón thêm phân bón lót cho cây. Tùy thuộc vào đất trồng mà có lượng bón phù hợp. Trộn đất đào lên trộn với phân chuồng ủ hoai mục kết hợp với nấm Trichoderma hoặc phân vi sinh để bón cho cây, sau đó lấp 2/3 hố lớp đất trộn.

- Sử dụng hom giống thiên lý đã chuẩn bị, cắm phần đã khoanh tròn xuống hố, sau đó lấp đất lên bề mặt đất trừ lại 2-3 mắt trên bề mặt đất, dùng tay nén chặt đất xung quanh gốc để giữ cây. Sau khi trồng xong bà con cần tưới nước cho cây ngay để tránh cây bị héo và cung cấp thêm độ ẩm giúp bộ rễ phát triển nhanh hơn.

6. Kỹ thuật chăm sóc cây thiên lý

6.1. Tưới nước cho cây

- Phải thường xuyên tưới đảm bảo đủ độ ẩm. Làm như vậy chỉ khoảng 7-10 ngày sau các mắt trên mặt đất của hom sẽ nảy mầm.

- Tưới nước định kỳ: Thiên lý không chịu được úng nhưng nếu bị khô hạn thì cây phát triển cằn cỗi và cho năng suất thấp. Thường xuyên tưới giữ ẩm cho gốc, buổi trưa nắng cần tưới phun lên khắp giàn để hạ nhiệt độ và làm giảm bốc thoát hơi nước qua lá.

6.2. Cắt tỉa chồi

- Cần phải bảo vệ các mầm này thật kỹ để khi cây bắt đầu leo lên giàn thì chọn những chồi tốt nhất để làm dây cái, những dây nhỏ không đạt yêu cầu thì cắt bỏ. Khi dây leo lên đến sát giàn thì bấm ngọn để cây cho cành cấp 1. Khi cành cấp 1 được khoảng 8-10 lá thì bấm ngọn tiếp để cho ra cành cấp 2, và khi cành cấp 2 được 8-10 lá thì bấm tiếp để cho ra cành cấp 3 và cứ tiếp tục cho đến khi dây leo kín giàn.

6.3. Bón phân

- Rễ thiên lý là loại rễ ăn cạn nên khi bón phân không cần xới xáo, chỉ cần rải phân và sau đó phủ lên một lớp mùn và phủ lá khô là được. Phân bón dùng cho thiên lý chủ yếu là phân chuồng hoai, bổ sung thêm NPK 20-20-15 hoặc 16-16-8. Bình quân 1 tháng bổ sung phân chuồng 1 lần khoảng 5-10 kg / gốc, đồng thời bón kết hợp khoảng 150 – 200g NPK trên 1 gốc.

6.4. Phòng trừ sâu bệnh cho cây thiên lý

- Ưu điểm của cây thiên lý là khả năng chống chịu bệnh tốt, ít bị sâu bệnh hại. Tuy nhiên khi trồng thiên lý, bà con cũng cần để ý một số loại sâu bệnh hại như: rệp, rầy mềm, nấm đen và bọ trĩ. 

- Các loại sâu bệnh hại này sẽ phát triển rất nhanh vào mùa nắng nóng, đúng vào thời điểm hoa thiên lý nở rộ. 

- Với rệp và rầy mềm, khi mới phát hiện, bà con có thể dùng chổi lông và tờ giấy bìa cứng để quét rệp vào rồi giấy rồi mang đi đốt, tránh để lây lan ra khắp giàn. 

- Khi bắt đầu ra nụ hoa, rệp cũng có thể chui vào bên trong và tấn công. bà con kiểm tra bằng cách dùng tăm nhọn cho vào kẽ chùm nụ, nếu thấy rệp thì đẩy chúng ra. 

- Nếu như dịch bệnh phát triển mạnh, cần dùng thuốc đặc trị theo khuyến cáo của đơn vị cung cấp thuốc bảo vệ thực vật để phun trên mặt, tránh để lây lan trên diện rộng, làm ảnh hưởng đến hoa ở thời điểm thu hoạch. 

- Phải có thời gian cách ly từ 15 - 20 ngày mới được thu hoa, nếu không sẽ gây ngộ độc, làm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dùng. 

- Ngoài ra, bà con cũng tiến hành cắt tỉa những cành, lá bị sâu bệnh, cành yếu, cành già giúp giàn thiên lý trở nên thông thoáng, quang hợp tốt, hạn chế mầm bệnh. 

7. Cách để hoa Thiên lý nở rộ qua các năm

- Ngoài áp dụng đúng kỹ thuật trồng cây hoa Thiên lý nếu biết cách chăm sóc tốt hoa sẽ nở quanh năm. Do mùa Đông đến cây ngừng sinh trưởng nên cắt tỉa hết những nhánh phụ và để lại nhánh chính. Qua mùa Đông lạnh giá bước sang Xuân những nhánh chính sẽ lại đâm chồi mới và tiếp tục phát triển cho hoa vào năm sau

- Vào những tháng có ngày ngắn (từ tháng 10-12 al) để đảm bảo cho cây ra hoa đều và đạt năng suất ổn định, ngoài việc đảm bảo chế độ bón phân và tưới nước, người ta còn mắc thêm bóng đèn tròn rải rác phía trên giàn thiên lý để kích thích cho cây ra hoa. Thời gian thắp đèn khoảng 4-5 giờ một đêm, chia làm 2 lần: Buổi tối từ 19 giờ đến 22 giờ và 3 giờ đến 5 giờ sáng hôm sau. 

8. Thu hoạch hoa thiên lý

Thu hoạch khi chùm nụ hoa gần nở (khoảng 1 ngày trước khi nở hoa). Nếu thu hoạch buổi chiều thì khi đem về nhà nên rải ra và để trong bóng tối sẽ hạn chế hoa nở.

Thu hoạch hoa thiên lý