Kỹ thuật tạo giống bonsai bằng phương pháp ghép cành

Ghép là hình thức lấy một bộ phận (cành, chồi ngọn gọi là cành ghép) của cây này ghép vào một bộ phận của cây khác (thường là gốc - gọi là gốc ghép) để tạo ra một cá thể mới mang đặc điểm chung của cả hai cá thể có gốc ghép và cành ghép. Ở thực vật, ghép cây là một kỹ thuật quan trọng trong nghề làm vườn, trong đó một phần (cành ghép) của một cá thể này được đem phối hợp (ghép áp, ghép nối, ghép nêm, ghép dưới vỏ gần gốc) với một phần cây khác (gốc ghép) có thể cùng loài hoặc khác loài. Sau một thời gian chỗ ghép sẽ liền lại và gốc ghép sẽ nuôi cành ghép lớn lên thành một cá thể mới mang đặc tính chung của hai cá thể gốc ghép và cành ghép. 

1. Kỹ thuật ghép cành cây bonsai bằng cách ghép giâm

- Phương pháp ghép giâm được áp dụng khi nhựa bắt đầu chảy nhưng cây không ra chồi non. Phương pháp này thường được áp dụng để truyền giống cây mạn đào trường sinh, đậu tía, táo dại và cây sơ-ri có hoa Nhật Bản. 

- Để ghép cành, gốc ghép cần được cắt bỏ khoảng 3cm trên mặt đất. Phần thân trơn láng hơn thường được chọn, ta rạch một đường khoảng 3cm giữa phần gỗ và vỏ.

- Hai hoặc ba chồi cần được bảo dưỡng ở phía trên của mầm, đầu thấp ta gọt nhọn như mũi lao, cũng giống như cách ghép cạnh. Sau đó, ta áp mặt cắt dài vào phần cứng của gốc ghép, việc ghép coi như thành công.

2. Kỹ thuật ghép cành cây bonsai bằng cách ghép gần (ghép áp)

- Kết hợp cành non với một gốc ghép trong khi cả hai đang phát triển bình thường. Nhờ vậy cành ghép sẽ dễ sống hơn trong quá trình ghép vì cả cành và gốc ghép đều được sự hỗ trợ của rễ.

- Phương pháp này thường được áp dụng cho những loại cây ít khả năng sống còn. Đôi khi ta để ý thấy mẫu bonsai của ta thiếu một cành ở một vị trí nào đó mà đấy lại là nhược điểm trong một tác phẩm coi như hoàn hảo. Việc ghép gần được thực hiện để hoàn chỉnh dáng của cây.

- Trong quá trình ghép như vậy, trước hết phải chọn lựa vị trí nơi tiếp giáp của gốc ghép và chồi rồi gọt chính xác nơi đó, cả chồi và gốc ghép khoảng một phần ba đến một nửa sau vào trong thân gỗ. Chiều dài của vùng giao nhau tùy theo chiều ngang của chồi, thường thì chính xác gấp bốn lần đường kính của chồi.

- Sau đó, áp hai phần gọt vào nhau, chính xác phần ta đã gọt, buộc chặt lại bằng nilon. Thường thường vết thương của chúng sẽ lành khoảng một tháng sau. Khi thấy chồi sống được, ta cắt chồi ở chỗ giao nhau, cùng gốc ghép thì cắt ở phía trên. Phương pháp này có thể áp dụng chúng trong thời gian tăng trưởng của các loại cây.

3. Kỹ thuật ghép cành cây bonsai bằng cách ghép cành non

- Nếu ta tìm được một thân cây cụt cổ dáng đẹp nhưng chưa hoàn chỉnh, ta có thể ghép những cành non đã tuyển chọn vào những cành có chồi non của thân cây cụt để có những hoa đẹp và quả to.

Ví dụ như ta có thể ghép một cành dâu dại non đang có quả và một thân cây dâu dại cụt đầu ở nơi hoang dã, hoặc ta cũng có thể ghép những cây lai họ đỗ quyên vào cây khô họ đỗ quyên hoặc đỗ quyên tuyết.

- Để ghép như vậy, ta cắt bỏ phần dưới của cành non gốc ghép, gọt sạch, chẻ nó một đường thẳng chính giữa khoảng 1cm. Kế đến, gọt hai nhát hai bên cành để ghép, tạo thành hình mũi lao ở phần dưới, cắm nó vào khe ta đã chẻ của cành non gốc ghép. Nếu gốc ghép to lớn, có nhiều cành tỏa rộng, ta có thể ghép nhiều cành non một lúc. Sau cùng, ta buộc chúng lại bằng nilon và dùng bao nilon che trên ngọn của những chồi non để giữ không cho lá bị khô.

4. Kỹ thuật ghép cây bonsai bằng cách ghép chồi

- Hãy chọn lựa những chồi giống tốt trước khi ghép. Chúng phải thật khỏe mạnh, đừng ngẫu nhiên chọn đại mà phải chọn những chồi còn trong giai đoạn tiềm sinh. Nhờ thế mà cây ghép mới phát triển. Nếu chồi ghép đã bắt đầu sinh trưởng thì chúng sẽ đòi hỏi nhiều dưỡng chất hơn khả năng cung cấp của cây ghép, cũng sẽ không có đủ thời gian để mối ghép liền lại, chồi non sẽ khô chết, vì thế chồi giống cần có thời gian để quen dần và phụ thuộc vào cây mới trước khi bắt đầu phát triển.

+ Trước tiên bạn cần đánh dấu những vị trí bạn muốn cho ra một cành mới trên thân cây. Có thể dùng một viên phấn hoặc dung dịch bút xóa để đánh dấu lên vỏ cây. Khi làm dấu xong, hãy làm bong lớp vỏ sần sùi già cỗi ở những vị trí ấy bằng một con dao cũ. Vỏ cây gỗ thông khá cứng và có mủ, nên đừng dùng lưỡi dao chuyên dùng để tỉa chồi vì nó sẽ bị mòn.

+ Sau đó lau sạch các vết đánh dấu trên vỏ cây. Tiếp theo hãy chuẩn bị chồi giống đầu tiên. Một số người thường cắt tất cả các chồi giống cùng lúc và để ngay trước mặt để tỉa ngay khi cần. Nhưng tốt nhất là chỉ nên cắt từng chồi khi cần sử dụng đến, điều này sẽ tránh cho việc chồi bị khô héo. Chỉ khi bạn là một người ghép chiết cây chuyên nghiệp với hàng trăm mối ghép đang chờ thì mới phải cắt chồi sẵn thành từng nhóm như vậy.

+ Bạn nên bỏ bớt một số lá nhọn trên chồi mới cắt, chỉ để lại 4 đến 5 cặp lá là được. Hãy dùng kéo xén vì tước chúng bằng tay có thể làm hỏng chồi giống.

+ Lúc này thì chồi giống đã được chuẩn bị nhưng chưa được tỉa xén. Bây giờ việc cần làm là chuẩn bị xén thân cây để ghép. Dùng chiếc dao đục, đặt lưỡi của nó chếch ph ía trên điểm sẽ ghép một góc khoảng 30 đến 35 độ, rồi xén xuống. Thao tác này được d ùng cho các cành nằm ở phần dưới của thân cây. Còn đối với các cành phía trên gần đỉnh, hãy tạo vết cắt sao cho cành mới sẽ mọc theo hướng tự nhiên nhất có thể.

+ Việc xén tỉa chồi giống là việc quan trọng nhất. Thao tác này cần được thực hiện trên một bề mặt nhẹ êm để tránh làm hỏng chồi và làm mòn lưỡi dao. Bắt đầu tỉa nhát đầu tiên ở một bên mặt chồi. Kết thúc nhát cắt ngay vị trí đã cắt chồi ra khỏi cành khi nãy. Sau đó lật mặt bên kia và thực hiện một nhát cắt giống như vậy ở vị trí đối diện nhưng dài hơn một chút.

+ Phần dưới cùng của chồi nên được tỉa phẳng phiu. Nếu nó có dạng góc, hãy tỉa lại sao cho 2 vết cắt giao nhau một cách chính xác. Nếu không thì mặt tiếp xúc của chồi sẽ không ghép được với gốc ghép. Những thao tác cắt tỉa này cần đực thực hiện nhanh chóng, dứt khoát và chính xác. Đó chính là điều cốt yếu góp phần thành công cho quá trình ghép cây.

+ Sau đó, lập tức đặt chồi giống lên gốc ghép. Bề mặt dài hơn tiếp xúc dọc theo mặt gỗ của gốc ghép. Càng tiếp xúc với mặt gỗ sau bên trong thì cơ hội ghép thành công càng cao.

+ Tiếp theo, hãy phủ lớp rêu ẩm lên phần mới ghép để giữ độ ẩm. Dùng dây chuyên dùng nối mối ghép buộc chỗ nối lại. Chừa một đoạn dây hơi dài ra để bạn có thể dùng cho bước tiếp theo. Lấy túi nilon phủ lên chồi mới ghép, cẩn thận phủ cả những lá nhọn của nó, phần miệng túi nilon được cắt hở ra đối diện với thân cây. Sau đó buộc miệng túi nilon lại một cách bảo đảm, chú ý phủ luôn cả lớp rêu ẩm để chúng không thể lan ra ngoài miệng túi. Bởi như vậy sẽ làm mối ghép mất hết độ ẩm và bị khô. Lúc này bạn đã hoàn thành tác phẩm của mình.

+ Đem chậu cây vào nơi có bóng râm và cẩn thận trông chừng những mối ghép. Hãy tưới nước thường xuyên và kiểm tra xem có nước đọng bên trong túi nilon hay không. Nếu có thì cây của bạn đang có đủ độ ẩm. Cứ 2 hay 3 ngày, bạn cần làm ẩm lớp rêu. Dùng ống tiêm để bơm nước vào bên trong túi nilon là cách hay nhất.

+ Trong vòng 2 tháng, bạn sẽ thấy sự nhú mầm trên mối ghép. Đừng xén tỉa cây trong giai đoạn này. Khi cây phát triển đâm vào túi nilon, cắt bỏ phần nilon ngay chỗ đó để mầm có thể nhú ra ngoài và tránh thương tổn. Từ từ cho cây làm quen dần với ánh sáng mặt trời. Để nguyên túi nilon trong vòng một năm, sau đó mới tháo bỏ nó, nhưng vẫn để dây buộc đến năm thứ 2. Sau 2 năm, bạn có thể cẩn thận quấn kẽm vào cành mới, tạo dáng cho nó một cách tự nhiên. Sau 4 năm, có thể thực hiện việc uốn cành một cách bình thường.

+ Chỉ khoảng 5 tuần hoặc khoảng đó, nhánh mới đã mọc ra rõ ràng, cho thấy rằng chồi đã nhận đầy đủ dưỡng chất cần thiết từ thân cây. Bây giờ điều cần làm là bạn phải đảm bảo nhánh mới đó không bị gây tổn thương bởi túi nilon bao ngoài.

+ Thay vì tháo bỏ cả túi nilon, có thể tạo lỗ hổng cho nhánh đâm dài ra. Như vậy vẫn sẽ giữ được độ ẩm bên trong túi. Cứ để cho nhánh cây mới phát triển liên tục ít nhất trong 2 mùa.

+ Thật sự các phương pháp chiết ghép không khó như người ta vẫn nghĩ. Và nó còn đem lại nhiều ích lợi hơn mong đợi. Những cành yếu, nhánh khẳng khiu và những thân trơ trọi lá đều có thể được cải thiện tốt hơn nhờ phương pháp ghép này.

Lưu ý với phương pháp cây con sai bằng phương pháp ghép chồi:

- Bản thân cây chọn ghép phải khỏe mạnh và có sức sống. Thường thì cây nên được thay chậu khoảng một năm trước khi được ghép. Việc cắt tỉa rễ cũng như các hoạt động chăm sóc tốt nhất sẽ giúp cây phát triển tốt và làm tăng sức sống của cây. Điều này dẫn đến việc tạo một nguồn dưỡng chất hoàn hảo cho chồi non mới và đẩy nhanh quá trình liền mối ghép.

- Hãy chuẩn bị trước đầy đủ các dụng cụ làm vườn cần thiết. Một khi một chồi non được tỉa xong, nó cần được đặt vào đúng chỗ và được bao bọc lại ngay lập tức. Bạn phải thực hiện các thao tác một cách hiệu quả và không chần chừ. Tuy nhiên, vội vàng quá sẽ gây nguy hiểm cho cả cây và tay của bạn, vì thế hãy đặt mọi thứ gần tầm với và trong vị trí thích hợp nhất.

- Hãy dùng loại rêu ẩm vì nó giữ độ ẩm rất tốt và dễ sử dụng. Ngoài ra, các dụng cụ làm vườn của bạn càng phải sắc bén càng tốt. Bạn cần một cây kéo xén thật bén, một cây dao sắc chuyên dùng đẻ ghép cành, một con dao đã dùng cũ hơn, một con dao đục khắc, một vài túi nilon (cắt thủng một phần của chúng trước để bọc chồi non vào dễ dàng hơn) và vài sợi dây để buộc túi nilon quanh chỗ ghép.

- Dụng cụ bị mòn có thể gây hại đến những mô sống của cây. Chúng cũng gây khó khăn cho việc tiến hành ghép cây và cũng khá là quan trọng đối với sự an toàn của bạn.

5. Phương pháp ghép cây bonsai bằng cách ghép trên ngọn:

- Phương pháp này đặc biệt phù hợp với các loại thông và dễ thực hiện hơn cả. Thân của cây gốc phải dày hơn một chiếc bút chì bình thường, và phần trên được tiện bằng, chỉ để lại một chút lá phần dưới gốc.

- Sau đó dùng dao sắc tách đôi thân cây gốc, sâu khoảng 1,2m. Chồi ghép có độ dài khoảng 2,5cm, và có độ dày như thân cây gốc là tốt nhất. Phần dưới của chồi ghép được gọt vát như một chiếc nêm để có thể cho vào vừa với khe đã tách trên thân cây gốc, lá của chồi ghép vẫn ở phía trên.

- Sau khi đã cho chồi vào thân cây gốc, nếu chồi nhỏ hơn cây gốc, thì phải đặt chồi lệch về một bên sao cho một bên vỏ chồi ghép ngang bằng với vỏ của cây gốc. Buộc lá và vết ghép lại với nhau bằng sợi cọ (nhớ tháo ra sau 1 năm) hoặc sợi rơm (loại này tự nó sẽ mục). Sau đó đặt cây vào nơi có bóng mát, tránh nơi có gió trong vòng hai tuần, rồi mới tiến hành chăm sóc như những cây bonsai bình thường.

6. Phương pháp ghép cây bonsai bằng cách ghép cành xuyên qua thân cây

- Ghép cành xuyên qua thân cây là một kỹ thuật mà những người làm bonsai thực hiện nhằm tạo ra một nhánh cây mới trên cây gốc. Đây là một kỹ thuật tương đối khó và mức độ thành công phụ thuộc vào kinh nghiệm của người thực hiện. Dưới đây là một số bước cơ bản để thực hiện phương pháp tạo tác bonsai độc đáo này:

- Để ghép một cành cây mới vào cây bonsai theo phương pháp ghép xuyên qua thân, việc đầu tiên là bạn chọn lựa vị trí trên cây bonsai mà bạn muốn sẽ có một cành cây mới mọc ra ở đó. Lưu ý là vị trí mà bạn chọn phải là vị trí “độc” mà bạn chắc chắn rằng nếu áp dụng phương pháp “tỉa cành ép nhánh” thì cũng không có được một cành cây mới như ý muốn. Hơn thế, bạn cũng phải nghĩ đến việc tiếp theo là sẽ phải khoan một lỗ xuyên qua thân cây bonsai, do đó vị trí được chọn phải nằm trên đoạn thân đủ lớn để vết thương không làm cây gốc chết hoặc bị chột (chững lại không phát triển), chưa nói đến việc liền vết khoan và phụ nuôi cành mới ghép.

Lưu ý:

Cành để ghép xuyên thân: bạn nên chọn cành cây nhỏ, vừa dài, vừa mềm để uốn được và có thể xỏ xuyên qua thân cây. Cành này có thể lấy ngay từ cây bonsai mà bạn đang chuẩn bị khoan lỗ, hoặc từ một cây khác trồng chung trong một chậu (dĩ nhiên là hai cây phải cùng loài với nhau).

- Sau khi chọn được một cành phù hợp rồi, bạn tiến hành khoan lỗ xuyên qua thân cây bonsai. An toàn nhất là dùng một cái mũi khoan nhỏ, khoan một lỗ thăm dò trước, rồi khoan rộng ra từng tí một cho đến khi cái lỗ trên thân cây vừa đủ rộng hơn cành cây non để có thể xỏ nó qua. Lỗ khoan đừng rộng quá hoặc hẹp quá vì nếu rộng quá, cây sẽ mất nhiều thời gian để liền vết thương và “ôm” lấy cành mới ghép, còn nếu hẹp quá, khi xỏ cành non qua nó sẽ hỏng những mầm non mới nhú trên cành cây đó.

- Bắt đầu khoan ở mặt phía mặt sau của thân cây để vị trí sau cùng của cành cây ghép sẽ nằm chính xác ở nơi mà bạn muốn ghép cành mới. Còn vị trí phía xỏ vào của cái lỗ thì không cần phải chính xác lắm. Tuy nhiên, vì tính thẩm mỹ, bạn nên bắt đầu mũi khoan từ đằng sau hay bên hông thân cây, nơi nằm ngoài tầm mắt của người xem, vì sau khi hoàn thành việc ghép xuyên thân thì trên thân “cây nhận” chắc chắn sẽ có một “vết sẹo” mờ.

Lưu ý:

+ Cũng không cần thiết lắm, nhưng bạn nên tạo sao cho cuối lỗ khoan cao hơn đầu lỗ khoan. Nếu để cành cây hướng lên, nó sẽ tiếp tục mọc ngọn, và bên phía mọc cành mới (phía cuối của lỗ khoan) sẽ đâm chồi nảy lộc và phát triển mạnh mẽ hơn phía đầu vào. Tuốt hết lá và cả cuống lá của cành cây non cần ghép, nhưng bạn chú ý không làm hại đến những mắt mầm ở nách lá, vì sau này cành ghép của bạn có phát triển tốt hay không, phụ thuộc vào những mắt mầm nay. Từ từ và cẩn thận xỏ cành ghép qua cái lỗ bọn vừa khoan. Đặc biệt là đối với những nhánh cây loại gỗ mềm, nếu được thì bạn hãy cố gắng kéo nhánh cây chứ đừng đẩy nó. Điều đó sẽ giúp bạn tránh làm oằn nhánh cây mà vẫn đưa nó xuyên qua lỗ được.

+ Để đảm bảo sau này lóng cây đầu tiên của nhánh ghép là lóng ngắn, bạn hãy đặt nhánh cây vào vị trí sao cho mắt mầm mới nhú (lóng đầu tiên) cách lỗ khoan một khoảng ngắn thôi. Nếu bạn chừa nhiều quá cho lóng cây đầu tiên, thì lóng thứ hai sẽ cách thân cây một khoảng rất xa.

+ Để cành ghép vào đúng vị trí, bạn hãy chèn một miếng gỗ nhỏ, mỏng (lấy từ chỗ khác trên cây chẳng hạn) vào lỗ khoan, đặt miếng gỗ dọc theo cành ghép để nó có thể chêm chắc chắn vào vị trí. Nếu cành ghép có thể di chuyển bên trong lỗ khoan thì thời gian để chỗ ghép có thể hòa nhập vào thân cây sẽ lâu hơn. Cuối cùng, trét sáp (bột nhão) để trám lại.

+ Bạn nên hỗ trợ cho cành non mới ghép phát triển mạnh mẽ. Chăm sóc cây thật tốt để đảm bảo cây phát triển khỏe mạnh. Nên cắt bỏ những cành mới nhú phía trên “đầu vào” của lỗ xỏ để dồn tối đa lực cho sự phát triển ở “đầu ra”. Không nên tỉa nhánh ghép vì như vậy sẽ làm cho quá trình phát triển cành dày lên bị chậm lại.

- Thời gian đầu, cành ghép hoàn toàn “tự lo cho chính nó”. Khi nhánh ghép và lỗ ghép phát triển dày lên thì lớp gỗ thượng tầng phát sinh của chúng sẽ bị ép vào với nhau và bắt đầu gắn kết. Đó cũng là lúc nhánh ghép được thân cây nuôi dưỡng.

- Với nguồn năng lượng được nhận thêm từ thân cây, phía đầu ra của nhánh ghép bắt đầu phát triển nhanh hơn phía đầu vào, và kết quả là sự gia tăng đường kính khá rõ rệt. Điều này cho thấy là nhánh cây non ở vị trí mới đã được thân cây nuôi dưỡng đầy đủ và có thể bắt đầu cắt được.

- Nhìn chung, có thể thực hiện ghép xuyên qua thân cây vào mọi thời điểm trong năm, nhưng vào giữa mùa hè là tốt nhất, vì đây là thời điểm cành cây ghép sẽ phát triển được ngay và khỏe mạnh, còn vết thương cũng liền nhanh hơn. Khoảng thời gian để có thể cắt gốc cành ghép, tùy thuộc vào từng loài cây cũng như sự phát triển cụ thể của cây bonsai và cành đem ghép vào. Đối với những loài lớn nhanh như cây đa thì nếu thực hiện đúng kỹ thuật và chọn thời điểm ghép vào ngay trước thời kỳ phát triển sung mãn nhất của cây thì sau 2-3 tháng là ta có thể cắt gốc cành ghép, còn đối với các cây chậm lớn như loài táo gai thì để có một cành ghép theo phương pháp xuyên thân phải mất chừng 2 năm.

- Sau khi đã nhận thấy phần “đầu ra” của cành ghép phát triển lớn hơn phần “đầu vào”, bạn cũng đừng vội cắt bỏ phía “đầu vào” ngay lập tức vì thực tế cành cây vẫn nhận được sự nuôi dưỡng của hai nguồn là thân “cây nhận” và cây bố mẹ.

- Khi cắt bỏ phần “đầu vào” bạn nên chừa lại một đoạn để phần “đầu ra” quen dần với việc chỉ còn tiếp nhận dinh dưỡng từ thân cây mà nó mới ghép vào.

- Sau 3, 4 ngày, từ từ cắt ngắn dần đoạn đầu vào còn chừa lại cho đến khi sát thân cây. Bạn có thể tỉa lỗ khoan ghép sao cho nhẵn với thân cây và trám khít lại.

- Có thể áp dụng kỹ thuật này cho tất cả các loài cây thuộc họ lá rộng, nhưng không áp dụng được cho cây có quả hình nón, vì ở loài này, việc tuốt hết lá sẽ làm cây không phát triển được.

- Những trường hợp thất bại có thể xảy ra là khi bạn không đủ kiên nhẫn để chờ cho 2 lớp gỗ thượng tầng của thân cây và cành ghép dính vào nhau, hoặc đôi khi vì bạn nóng vội trong việc cắt bỏ phía đầu vào của cành cây ghép. Vì thế yếu tố quan trọng là bạn phải hiểu biết về sự phát triển của từng loại cây và đặc biệt là phải biết kiên trì, nhẫn nại nữa.

7. Phương pháp ghép cây bonsai bằng cách ghép rễ

- Rễ là thành phần không thể thiếu của thực vật. Rễ có các chức năng: Làm cho cây đứng vững trên mặt đất; hút nước và muối khoáng để nuôi cây và phát triển.

- Đối với tác phẩm bonsai, rễ còn là yếu tố làm tăng thêm vẻ đẹp, cũng như tạo cảm giác già cỗi (nhất là rễ lồi trên mặt đất). Do đó một cây bonsai hoàn chỉnh phải có một bộ rễ hoàn chỉnh, không thể khiếm khuyết (tất nhiên để che lấp sự khiếm khuyết đó người ta sẽ sử dụng nhiều cách như dùng cỏ, rêu, đá để che chắn). Nhưng chúng ta nên tạo nơi khiếm khuyết đó với một số rễ cần và đủ. Để làm được điều này chỉ còn cách là ghép rễ.

- Chủng loại cây ghép rễ:

Nói chung tất cả các chủng loại cây dùng làm bonsai đều có thể ghép rễ, thí dụ: cần thăng, mai chiếu thủy, gừa, sanh, si, sộp.... miễn là chúng cùng loài với nhau.

- Phương pháp ghép rễ:

+ Trước hết ta chọn một cây nhỏ cùng chủng loại với gốc sao cho tương đối phù hợp với dáng thế của cây và ý muốn dàn dựng bộ rễ nơi khiếm khuyết đó.

+ Nhổ cây bonsai ra khỏi chậu và giũ sạch đất, kết hợp với tỉa bớt cành lá.

+ Dùng một lưỡi khoan - vừa bằng đường kính cây nhỏ mà ta muốn lấy làm rễ - khoan xuyên gốc cây bonsai nơi mà ta muốn rễ mọc ra từ đó.

+ Sau đó ta nhét cây con vào lỗ đã khoan cho xuyên suốt gốc cây và ló ra ngoài từ 2cm - 3cm, lấy dây buộc chặt để cố định rễ ghép ở nơi muốn ghép. Lấy mỡ bò trộn mác-tít trét kín khe hở ở hai đầu để nước không ngấm vào. Xong trồng lại vào chậu đã thay phân đất mới kết hợp sửa bộ rễ cũ và mới theo ý muốn. Tưới cây và để vào nơi thoáng mát, khuất gió khoảng một tháng rồi chuyển dần ra nắng.

+ Cây con dùng làm rễ sẽ nảy chồi khắp nơi ở cả hai đầu và ta để cho nó phát triển tự do. Trong vòng 4-6 tháng thì cây con dùng làm rễ sẽ lớn dần ra bít kín những khe hở và dính liền da với gốc ghép. Sau đó ta cắt nốt 2-3cm phần ló ra cho sát gốc ghép và lảy hết những cành lá mọc ở rễ ghép. Như thế ta đã có được một bộ rễ như ý vì đã dính liền với nhau nên chúng nuôi sống lẫn nhau. Với phương pháp này ta có thể ghép cùng lúc 3-4 rễ quanh gốc.

+ Lúc đầu mới nhìn ta dễ phân biệt ra rễ ghép vì nó có màu sáng hơn gốc. Nhưng càng về lâu thì màu rễ và gốc sẽ giống nhau nên rất khó phân biệt.

+ Hoặc cũng có thể lấy rễ của một cây còn nhỏ rồi nối một cành nào vào nó là phương pháp ghép rễ thông thường, cũng có một cách ghép rễ nữa, nếu một cây thiếu một rễ lớn với rễ chính tỏa ra nhiều rễ nhỏ ở mọi hướng, ta có thể áp dụng cách ghép nhiều rễ ở gốc và có thể ghép ở ngay cả một cành non có dáng đẹp phía phần dưới rồi trồng luôn nó trong đất. Nhờ vậy ta có thể tự tạo rễ để kết cấu một cây trở nên hoàn mỹ.