Biện pháp hồi phục, giải độc cho cây trồng sau ngập úng, lũ lụt

Làm thế nào để phục hồi vườn cây ăn quả sau mưa bão? Cách khắc phục cây bị chết sau mưa lũ như thế nào? Sử dụng thuốc giải độc tăng trưởng nào cho cây, giúp cây nhanh phục hồi sau thu hoạch? Làm thế nào để phục hồi lại được bộ rễ cho cây sau mưa lũ, giúp cây nhanh phục hồi? Rất nhiều những câu hỏi liên quan đến phục hồi sức khỏe cho cây trồng sau mưa lũ được nhiều bạn đọc gửi về cho Cẩm nang cây trồng. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn đọc cách chăm sóc vườn cây sau mùa mưa lũ.

Vườn cam bị ngập nước trong mùa mưa lũ

1. Tình trạng sức khỏe của cây trồng sau ngập úng, lũ lụt

- Sau khi bị ngập nước cây trồng sẽ thiếu oxy và các loại vi sinh có hại trong đất sẽ phát triển mạnh sinh ra nhiều chất độc sẽ làm trái cây bị thối không hút được chất dinh dưỡng. Tùy thuộc vào từng loại cây trồng và thời gian ngập nước, cây bị ảnh hưởng sinh trưởng và thất thu năng suất, thậm trí là gây chết cây. Khuyến cáo khi nước đang ngập không nên ven đất mà nên để nước chảy tự nhiên, vì khi đó một phần không khí trong nước sẽ cung cấp giúp cây hô hấp.

- Lúc này, cây bị phá vỡ tiến trình hô hấp bình thường của rễ, từ đó sẽ tích lũy chất độc gây hại trên tế bào rễ, đặc biệt là vùng lông hút của rễ, làm cho lông hút bị chết và không hình thành được rễ mới. Cây sẽ không hấp thu được nước cũng như các khoáng chất cần thiết cho quá trình trao đổi chất, cây sẽ chết dần và không có khả năng phục hồi.

- Nếu trường hợp nước ngập lâu trong vườn cây ăn trái, sẽ làm phá hủy lớp vỏ rễ bên ngoài, tạo điều kiện cũng là con đường cho vi khuẩn và nấm xâm nhập dễ dàng vào bên trong rễ gây hiện tượng thối rễ dẫn đến cây chết.

2. Thiết lập lại hệ thống đê bao cho vườn cây sau ngập lụt

- Mỗi năm vào mùa mưa bão, cây trồng luôn nằm trong nước ngập úng hết toàn bộ cây. Những vườn cây bị ngập úng sẽ ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển, bà con nhà vườn cần sớm có biện pháp để phục hồi vườn cây.

- Trước khi trồng bà con nên thiết lập hệ thống đê bao cho khu vườn được kiên cố, có các đường nước thông thoáng, khi bị ngập lụt cần làm hệ thống thoát nước nhanh chóng, dùng cuốc đào thêm các rãnh phụ để nước có thể thoát nước. Sau khi mưa lũ cần gia cố lại hệ thống đê bao kiên cố để tráng tình trạng ngập khi lũ kéo đến to hơn.

Tạo rãnh, khơi thông cho nước được thoát nhanh chóng cho vườn rau

 - Khẩn trương khai thông cống rảnh xung quanh vườn, có thể xẻ thêm rảnh phụ giữa liếp, xới xáo phá váng trên lớp đất mặt bằng dụng cụ có thể (cuốc, cào 3 răng,…) giúp cho việc thoát nước nhanh chóng nhất. Tạo cho đất thoáng khí và ôxy có điều kiện đi vào trong đất để cây trồng trao đổi chất giải phóng khí độc, cây ra rễ mới giúp cho tiến trình hô hấp hoạt động tốt hơn.

3. Dọn dẹp kết hợp cắt tỉa cành, phục hồi lại cây bị đổ ngã sau mưa bão

- Sau mưa lũ là thời điểm cây bị đỗ ngã nhiều và vườn cây có rất nhiều những tàn dư thực vật khác trôi vào vườn, làm ảnh hưởng đến quá trình hồi phục cây chính vì vậy cần:

- Thu dọn tàn dư thực vật, sau đó rắc vôi bột lên trên mặt luống để phòng ngừa sâu bệnh thấm sâu xuống tầng canh tác gây hại bộ rễ cây.

- Vớt dọn rong rêu, bèo bồng, vật cản dòng chảy trên cá sông trục, để sớm tiêu thaots triệt để úng ngập đồng ruộng và vườn cây ăn trái.

- Những vườn cây ăn quả lâu năm có giá trị kinh tế cao như nhãn, vải, cam, bưởi,… Với những cây bị ảnh hưởng nhẹ:

+ Tỉa bỏ những cành, lá, quả bị xơ tước do cọ sát gió bão.

+ Với các cây bị gió mạnh văng gẫy một số cành: Cắt bằng các đầu cành bị gió gãy, xử lý nước vôi trong lên vết cắt và thân gốc cây. Khi mầm cây phát triển thuần thục, có thể ghép cải tạo bằng nguồn giống tiến bộ hơn.

+ Với các cây bị đổ ngã còn một phần rễ bám chắc sâu trong đất, cần khơi đất làm lỏng các đầu rễ, đồng thời cắt tỉa bớt các cành lá và tiến hàng dựng lại. Dùng cọc tre chống níu giữ cho cây thẳng, kết hợp che giàn nắng nóng bằng màng lưới nilong đen chuyên dùng trong trồng trọt.

- Đối với những vườn cây ăn quả ngắn hạn như: chuối, táo, đu đủ,…

+ Đối với cây đu đủ: Các vườn cây thân lá nghiêng ngã cần thu hái bớt những quả có khả năng làm rau xanh: cắt bỏ những lá già, lá gẫy, chống cố định giữ nguyên tư thế cây đổ; xử lý vôi bột trực tiếp vào gốc. Khi cây hồi phục, bón phân chuồng ủ hoai mục + tro bếp hoai mục vào vùng rễ quanh gốc ( tuyệt đối không được xới xáo); phủ lớp đất kín phân, cây sẽ tiếp tục sai hoa, nhiều quả.

Dựng lại cây đu đủ và chặt bỏ những cây bị đổ ngã do mưa bão

+ Đối với cây chuối: Với những vườn chuối bị đổ gãy hoàn toàn, nên cắt vát thân gốc nghiêng gốc 45^o, mặt cắt góc nhìn hướng mặt trời, cách mặt đất 40-45cm, khi cây bật mầm, chăm sóc tích cực, cây sẽ cho thu quả sau 8-9 tháng.

+ Đối với những vườn cây chuối bị đổ nhẹ: cắt bỏ các lá già, lá khô, lá rách xước và phần bẹ cây đã thoái hóa. Khơi đất nới lỏng phần rễ cây còn bám chặt trong đất. Dựng thẳng cây, cắm cọc buộc níu giữ cố định cây, kết hợp xử lý thuốc Ko-to-mi-um + AT vào gốc để phòng thối rễ và tuyến trùng. Khi cây hồi phục sử dụng phân bón lá tưới cho cây, cây sẽ sớm hồi phục trở lại bình thường.

+ Đối với cây táo: những  cây bị đỗ ngã vẫn còn một phần rễ bám chặt trong đất. Tiến hành chống dựng cây trở lại tư thế ban đầu, kết hợp chống đỡ các cành quả giàn che ngang, hoặc cọc cắm chữ A. Những cây cành quả chưa bị gãy rời, một phần thân cành còn dinh liền thân cây, cần chống đỡ hai đầu vết gẫy khớp nhau ở vị trí ban đầu. Dùng dây nilon mềm, dai, to bản, bó chặt vết gẫy tới hết đoạn xẻ nứt dọc cành; buộc cố định dây và làm giàn đỡ cố định cho cành quả. Các cành táo vẫn ra hoa đậu quả bình thường.

4. Kỹ thuật bón phân đúng cách giúp cây phục hồi nhanh chóng

- Khi cây trồng đang trong tình trạng yếu, cây chưa hồi phục tuyệt đối không được bón phân. Lúc này cây không hấp thu được, lãng phí phân và phản tác dụng. Nếu bón đạm khi cây chưa hồi phục, cây rễ bị nứt quả, rụng quả. Nếu bón phân hữu cơ cần nhiều oxy để phân giải sẽ gây yếm khí đất, rễ cây chậm phục hồi.

- Chính vì vậy cần sử dụng các dòng thuốc kích thích ra rễ và phân bón lá cho cây để giúp cây có thể phục hồi mới sử dụng các loại phân bón cung cấp cho cây.

+  Sử dụng một số chế phẩm kích thích ra rễ như Auxin Alpha NAA, Auxin K-IAA, K-IBA, giúp kích thích cây ra rễ, để cho bộ rễ nhanh phục hồi và các rễ phụ, rễ con có thể mọc phát triển giúp cây hút các chất dinh dưỡng cho cây để nhanh phục hồi cây.

- Sau khi bộ rễ của cây được phục hồi và các rễ con đang ra cần sử dụng các dạng phân bón qua lá cho cây, giúp cây có thể phục hồi nhanh chóng và phát triển toàn diện cây.

+ Sử dụng phân bón qua lá kết hợp với chất giải độc cây trồng phun lên cây để phục hồi lại sức khỏe cho cây nhanh chóng như Cytokin DA6 giúp giải độc cho cây trồng kết hợp với Kali Humate, dịch rong biển dạng bột, Amino axit... các loại thuốc (hoạt chất) này giúp cây trồng đẩy nhanh quá trình trao đổi chất, giảm stress trên cây trồng, giúp cây hồi phục nhanh chóng và hiệu quả rất tốt. Liều lượng nên sử dụng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

- Sử dụng bón phân hóa học cũng là giải pháp giúp cây nhanh phục hồi, tuy nhiên nên sử dụng bón phân lân để cây nhanh phục hồi.

Lưu ý: Khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phân bón lá và các chế phẩm kích thích rễ phải sử dụng đúng nồng độ khuyến cáo ghi trên bao bì.