Danh mục cây trồng Cây thuốc (dược liệu)

Cây thổ hoàng liên

Cây Thổ Hoàng Liên có nguồn gốc từ các vùng núi cao và rừng ẩm ướt ở châu Á, bao gồm Ấn Độ, Nepal, Trung Quốc và Myanmar

Tên tiếng anh/Tên khoa học: Hypericum japonicum

Tên khoa học: Hypericum japonicum
Tên gọi khác: Hoàng liên đất

1. Nguồn gốc và phân bố

Cây Thổ Hoàng Liên có nguồn gốc từ các vùng núi cao và rừng ẩm ướt ở châu Á, bao gồm Ấn Độ, Nepal, Trung Quốc và Myanmar. Tại Việt Nam, cây mọc tự nhiên ở các vùng miền núi phía Bắc, Tây Nguyên, và các khu vực ven rừng, sườn đồi có độ cao vừa phải. Các tỉnh như Lào Cai, Sơn La và Lâm Đồng là nơi cây xuất hiện phổ biến.

2. Đặc điểm thực vật học

Thân: Cây nhỏ, cao từ 40-50 cm, thân mọc thẳng, nhẵn và phân nhánh ở phần trên, có màu xanh hoặc hơi đỏ.

Lá: Lá mọc đối xứng, không có cuống, hình bầu dục hoặc thuôn dài, dài khoảng 1-2 cm và rộng 0.5-1 cm. Bề mặt lá nhẵn, màu xanh nhạt, không có răng cưa ở viền.

Hoa: Hoa mọc thành chùm ở đầu cành hoặc ở nách lá, thường có màu vàng tươi, đường kính khoảng 5-8 mm, cánh hoa hình trứng ngược với nhiều nhị hoa nổi bật.

Quả: Quả nang nhỏ, hình bầu dục, khi chín chuyển sang màu nâu, bên trong chứa nhiều hạt nhỏ màu nâu đen.

Rễ: Rễ to, thuộc dạng rễ chùm, phát triển trên bề mặt đất.

3. Thu hái và chế biến

Thời điểm thu hái: Cây Thổ Hoàng Liên thường được thu hoạch vào mùa thu hoặc mùa đông, khi phần rễ và thân ngầm tích lũy nhiều dưỡng chất. Người thu hái chú trọng phần rễ và thân rễ. Việc thu hái nên diễn ra vào những ngày khô ráo để đảm bảo chất lượng dược liệu.

Sơ chế: Sau khi thu hái, rễ và thân ngầm được rửa sạch để loại bỏ đất cát và cắt bỏ các phần hư hỏng. Rễ và thân sẽ được phơi khô tự nhiên dưới bóng râm hoặc sấy ở nhiệt độ thấp (40-50°C) để giữ nguyên dược tính. Sau khi khô hoàn toàn, dược liệu được đóng gói kín và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, nhằm tránh ẩm mốc và duy trì hiệu quả chữa bệnh lâu dài.