Bán phân bón phải có chứng nhận chuyên môn

Sản xuất phân bón phải có phòng thử nghiệm được công nhận, người trực tiếp bán phân bón phải có giấy chứng nhận bồi dưỡng chuyên môn; tăng mức phạt tối đa lên 7 lần và nếu cần sẽ tước giấy phép cơ sở vi phạm... là những điểm mới tại Nghị định (NĐ) số 108/2017/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý phân bón, đã có hiệu lực từ ngày 20/9/2017 thay thế NĐ 202/2013/NĐ- CP.

Trước khi lưu hành phân bón đều phải được khảo nghiệm.Ảnh: LÊ SƠN

NĐ 202 bộc lộ hạn chế

Sau khoảng 3 năm thực hiện NĐ 202 về quản lý phân bón, việc quản lý mặt hàng này đã có hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, NĐ 202 còn bộc lộ nhiều hạn chế, chưa bắt kịp yêu cầu thực tiễn dẫn đến sản phẩm phân bón phát triển ồ ạt, không theo định hướng.

Cụ thể, theo ông Trần Minh Sơn- Chánh Thanh tra Sở Nông nghiệp- PTNT, NĐ 202 chưa chuẩn về sử dụng phân bón, chưa đề ra nguyên tắc sử dụng, nghĩa vụ của người sử dụng, trách nhiệm của cơ sở sản xuất, kinh doanh cũng như vai trò của chính quyền địa phương trong công tác quản lý kinh doanh và sử dụng.

Theo đó, NĐ 108 thay thế có nhiều quy định mới, chặt chẽ và chi tiết hơn trong quản lý phân bón, từ việc kiểm nghiệm, đăng ký nhãn mác cho đến các quy định về điều kiện kinh doanh, quảng bá sản phẩm, tổ chức hội thảo được kiểm duyệt, thẩm định trước khi triển khai.

Nếu trước đây, công tác quản lý nhà nước về phân vô cơ do Sở Công thương phụ trách, còn phân hữu cơ do Sở Nông nghiệp- PTNT đảm nhiệm, đã gây chồng chéo trong công tác quản lý thì nay “quy về một mối” do Sở Nông nghiệp- PTNT phụ trách từ công bố hợp chuẩn, hợp quy đến việc đặt tên, nhãn mác và quảng cáo. 

Đây là cơ sở quan trọng để tăng cường kiểm soát hoạt động sản xuất, kinh doanh phân bón, góp phần lành mạnh hóa thị trường này.

Ngoài ra, việc mở đại lý, cơ sở kinh doanh phân bón trước đây cũng khá đơn giản như những mặt hàng khác, thì NĐ 108 quy định các tổ chức, cá nhân kinh doanh phân bón ngoài đăng ký thành lập theo quy định, người trực tiếp bán còn phải có giấy chứng nhận bồi dưỡng chuyên môn về phân bón (trừ trường hợp đã có trình độ trung cấp trở lên một trong các chuyên ngành về trồng trọt, bảo vệ thực vật, nông hóa thổ nhưỡng, nông học, hóa học, sinh học).

Tăng mức xử phạt

“Phân bón là sản phẩm hàng hóa kinh doanh có điều kiện, phải được công nhận lưu hành tại Việt Nam.

Mỗi tổ chức, cá nhân chỉ được đứng tên đăng ký công nhận 1 tên phân bón cho mỗi công thức thành phần, hàm lượng dinh dưỡng phân bón đăng ký”- ông Trần Minh Sơn lưu ý điểm mới, đồng thời đánh giá NĐ 108 là văn bản chặt chẽ, toàn diện quy định quản lý nhà nước về phân bón.

Quy định trước đây cho phép doanh nghiệp và cá nhân tự khảo nghiệm, còn theo NĐ 108, tất cả các sản phẩm trước khi lưu hành đều phải khảo nghiệm.

Về điều kiện sản xuất, NĐ 108 làm rõ hơn về lĩnh vực chuyên môn được phép sản xuất phân bón. Một số trang thiết bị được quy định trong các phụ lục đều gắn kèm các điều kiện cụ thể.

Thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất được quy định chỉ 5 năm thay vì không có thời hạn như trước đây.

Kèm theo những quy định thì chế tài cũng mạnh hơn. Bộ Nông nghiệp- PTNT đang xây dựng dự thảo NĐ xử phạt hành chính trong lĩnh vực phân bón. 

Về cơ bản, các nội dung được kế thừa quy định cũ, song tăng thêm và bổ sung các mức xử phạt, các hành vi như áp dụng mức cao nhất tăng gấp 7 lần, tước quyền và thu hồi các loại giấy chứng nhận.

Trường hợp nếu không chấp hành thì sẽ tước quyền vĩnh viễn hoặc yêu cầu doanh nghiệp đóng cửa. Với phân bón giả, kém chất lượng, phân bón nhập khẩu không đạt yêu cầu thì phải tiêu hủy, hoặc tái xuất, không cho tái chế.

Công bố vi phạm trên phương tiện thông tin

Được sự chấp thuận của UBND tỉnh Vĩnh Long, sẽ công bố công khai việc vi phạm hành chính trên phương tiện thông tin đại chúng về phân bón kém chất lượng, phân bón giả.

Ngoài việc công khai danh sách vi phạm theo định kỳ, Thanh tra Sở, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật còn báo cáo danh sách tổ chức, cá nhân vi phạm cho các cơ quan có liên quan; lồng ghép vào các cuộc tuyên truyền văn bản pháp luật, các cuộc sinh hoạt “CLB những người buôn bán vật tư nông nghiệp” thông báo danh sách các cơ sở bị công khai xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.