Bạn có biết? 95% sinh khối cây trồng đến từ không khí và nước

1. 95% sinh khối đến từ không khí và nước – Vì sao vẫn cần khoáng chất?

Cây trồng hấp thụ carbon (C), hydro (H), oxy (O) từ không khí và nước để tạo ra 95% sinh khối thông qua quá trình quang hợp. Tuy nhiên, chỉ 4–5% từ khoáng chất trong đất lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng.
Những khoáng chất này là thành phần cấu tạo và kích hoạt hơn 50 loại enzyme, protein, diệp lục và hormone – các yếu tố quyết định mọi hoạt động sinh lý trong cây.
➡️ Thiếu một nguyên tố dinh dưỡng, cây sẽ mất cân bằng, dễ bệnh, sinh trưởng kém, năng suất và chất lượng giảm mạnh.

2. Nhóm nguyên tố đa lượng – Cần nhiều, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng

Đạm (N)

• Thành phần chính tạo nên diệp lục, ví như “tấm pin mặt trời” giúp cây hấp thụ ánh sáng.

• Tham gia hình thành chất đạm thực vật như lá, thân, rễ.

• Thiếu đạm → cây còi cọc, lá vàng, giảm năng suất nghiêm trọng.

Lân (P)

• Tạo ra ATP – nguồn năng lượng sinh học giúp mọi quá trình trong cây diễn ra.

• Thiếu lân giống như cây bị “tắt nguồn”, toàn bộ hoạt động dừng lại.

• Giúp rễ phát triển mạnh, cây cứng cáp, tăng sức chống chịu.

Kali (K)

• Điều khiển đóng/mở khí khổng, giúp cây thoát hơi nước và điều hòa nhiệt độ.

• Tạo dòng chảy dinh dưỡng từ rễ lên lá, hoa, trái.

• Ảnh hưởng tốc độ phản ứng sinh hóa, quyết định chất lượng, mẫu mã và độ ngọt của nông sản.

Lá cây được ví như tấm hấp thụ năng lượng, ATP được ví như Pin sinh học

3. Nhóm nguyên tố trung lượng – Ít hơn nhưng vẫn bắt buộc phải có

Các chất Ca, Mg, S, Si dù cần lượng nhỏ hơn đạm, lân, kali nhưng không thể thiếu.

• Canxi (Ca) & Silic (Si):

  • Giống như “xi măng” của cây, bảo vệ và gắn kết thành vách tế bào.

  • Giúp cây cứng cáp, chống đổ ngã, rễ khỏe mạnh và hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng.

• Magie (Mg):

  • Thành phần trung tâm của diệp lục, giống như sắt trong hồng cầu của người.

  • Thiếu Mg → lá vàng nhạt, quang hợp suy giảm → cây yếu, năng suất thấp.

• Lưu huỳnh (S):

  • Tạo hương vị và mùi đặc trưng cho các cây như hành, tỏi.

  • Tham gia tổng hợp đạm và vitamin, giúp cây khỏe mạnh, nâng cao chất lượng nông sản.

4. Nhóm nguyên tố vi lượng – Lượng rất nhỏ nhưng cực kỳ quan trọng

Chỉ cần vài ppm (phần triệu), nhưng nếu thiếu, cây vẫn suy yếu rõ rệt.

• Bo (B):

  • Giúp đậu trái, chống rụng hoa, hạt chắc, trái đẹp.

  • Vận chuyển canxi đến các bộ phận sinh trưởng.

• Kẽm (Zn):

  • Thúc đẩy phân hóa mầm hoa, ra lộc, quyết định năng suất vụ sau.

• Sắt (Fe):

  • “Đánh thức” diệp lục, cần thiết cho lá xanh tốt.

  • Thiếu sắt → lá non vàng úa, cây còi cọc.

• Đồng (Cu), Mangan (Mn), Molypden (Mo):

  • Tham gia nhiều phản ứng enzyme, tăng sức đề kháng, giúp cây chống chịu với điều kiện bất lợi.

⚠ Lưu ý: Khi một yếu tố vi lượng bị thiếu hụt, toàn bộ quá trình trao đổi chất sẽ bị rối loạn dây chuyền, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng.

5. Giải pháp bổ sung dinh dưỡng cân đối cho cây trồng

• Phân bón đa lượng: NPK chuyên dùng cho từng giai đoạn.

• Phân bón trung lượng: Bổ sung vôi, canxi, magie, silic định kỳ.

• Phân bón vi lượng chelate: Dễ hấp thu, không bị cố định trong đất, hiệu quả cao.

• Hữu cơ & sinh học: Cải thiện đất, tăng khả năng giữ dinh dưỡng và độ bền lâu dài.

💧 Nguyên tắc vàng:

Cân đối – Đúng lúc – Đúng liều
Bổ sung đủ nhưng không dư thừa, kết hợp phân bón gốc và phun lá hợp lý để cây khỏe mạnh, năng suất cao.

6. Kết luận

• Nước và không khí là nền tảng hình thành sinh khối cây trồng.

• Tuy nhiên, khoáng chất chỉ chiếm 4–5% lại chính là “chìa khóa” mở ra năng suất và chất lượng nông sản vượt trội.

• Việc bổ sung đa, trung, vi lượng hợp lý sẽ giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, chống chịu tốt, nâng cao hiệu quả sản xuất và mang lại lợi nhuận bền vững cho nhà nông.