Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây xoan ta

Quy trình kỹ thuật trồng cây xoan ta

Những năm gần đây, cây xoan ta được chọn lựa là cây phủ xanh đồi núi trọc, trồng ven rừng mang lại hiệu quả kinh tế cao cho các hộ dân vùng núi. Cây xoan ta có nhiều giá trị sử dụng khác nhau như lấy gỗ, sử dụng lá làm thuốc trừ sâu, làm thuốc trị bệnh, … Hiện nay thị trường về cây xoan ta rất lớn, khuyến khích mở rộng diện tích trồng cây xoan để nâng cao doanh thu cho bà con miền núi. Để trồng cây xoan ta có năng suất cao cần tuần thủ theo một số kỹ thuật như sau:

1. Phương thức trồng cây xoan ta phổ biến hiện nay

- Trồng xen cây xoan ta với cây nông nghiệp trên đất dốc.

- Trồng cây phân tán có thể trồng thuần loại hoặc trồng xen với cây khác ở ven đường, kênh mương, hồ, vườn, nương,..

Trồng cây xoan ta ven đường mương

2. Chọn vùng trồng cây xoan ta

- Cây xoan ta là loại cây có khả năng thích ứng với nhiều điều kiện trồng khác nhau. Điều kiện thích hợp cho cây sinh trưởng phát triển cho sinh khối lớn là loại đất cát pha, đất phù sa ven sông giàu dinh dưỡng, tần canh tác dầy, đất giữ ẩm tốt, thoát nước tốt không gây ngập úng.

- Địa hình có thể trồng cây xoan ta là nơi có độ dốc dưới 25^o, vùng trồng xoan có độ cao 500 – 700 m so với mực nước biển là lý tưởng.

3. Thời điểm trông cây xoan ta

- Cây xoan ta là cây dễ trồng có thể tiến hành trồng quanh năm. Nhưng để giảm công chăm sóc nên trồng vào mùa xuân và mùa thu.

- Mùa xuân trồng bắt đầu từ tháng 3 đến tháng 4 dương lịch. Mùa thu trồng từ tháng 8 đến tháng 9 dương lịch hàng năm.

Trồng cây xoan che bóng vườn chè

4. Mật độ trồng và kỹ thuật làm đất

- Mật độ trồng tùy thuộc vào phương thức trồng. Nếu phương thức trồng thuần loài nên trồng với mật độ từ 2.500 – 3.000 cây/ha, khoảng cách cây cách cây từ 2 – 3 m. Trồng rùng hỗ giao với cây trồng khác nên trồng với mật độ trồng là 500 cây/ha, khoảng cách cây cách cây 4 m, hàng cách hàng 5 m. Trồng cây phân tán quanh vườn, chân đồi, tùy vào quỹ đất để trồng xen tạo hàng rào cây.

- Xử lý thực bì: Nếu vùng trồng có độ dốc dưới 20^o cần phát quanh theo băng. Nơi có độ dốc trên 20^o cần phát thực bì theo đường đồng mức (băng phát rộng từ 1,5 – 2 m).

- Cần tiến hành đào hố trước trồng ít nhất 15 ngày. Kích thước hố có chiều dài 30 cm, rộng 30 cm, sâu 30 cm. Khi đào từng lớp đất để riêng.

- Bón phân lót trước khi trồng: Lượng phân 1 – 2 kg phân chuồng hoai mục + 0,2 – 0,3 kg super lân. Trộn đều phân với lớp đất mặt rồi cho xuống hố. Lớp đất dưới phủ lên trên.

Cây giống xoan ta đủ tiêu chuẩn xuất vườn ươm

5. Chọn giống cây xoan ta

- Trồng cây xoan ta có thể trồng bằng cây con hoặc gieo thẳng. Tùy vào phương thức trồng để lựa chọn phương pháp trồng. Đối với trồng tập trung có thể áp dụng gieo hạt trực tiếp. Trồng cây phân tán nên trồng cây con.

- Phương thức gieo hạt trực tiếp nên tiến hành gieo vào đầu mùa mưa. Tiến hành gieo 3 – 4 hạt/hốc. Nếu trồng cây con rễ trần cho cách thức trồng cây phân tán nên trồng vào cuối đông đầu mùa xuân từ tháng 12 đến tháng 2 dương lịch.

- Cây con bầu là cách lựa chọn hiệu quả nhất, cho tỷ lệ sống cây sau trồng cao nhất. Tuy nhiên tăng chi phí giống. Tiêu chuẩn cây con: Tuổi cây từ  9 – 10 táng, chiều cao đạt từ 1,5 – 2 m, đường kính cổ rễ từ 2 – 3 cm. Cây sinh trưởng phát triển tốt, không bị sâu bệnh, chưa ra lá non. Hoặc có thể trồng cây con có kích thước nhỏ hơn khi cây con từ 4 – 5 tháng tuổi, cây cao 25 – 30 cm, đường kính từ 0,4 – 0,6 cm, cây khỏe mahj, không sâu bệnh, cụt ngọn, chưa ra lá non.

6. Cách trồng cây xoan ta

- Dùng cuốc cơ hố có kích thước rộng hơn bầu cây giống. Nhẹ nhàng xé bỏ nilong bầu sao cho bầu không bị vỡ, tránh tổn thương rễ cây giống. Đặt cây giống thẳng, tại chính giữ hố. Vừa lấp đất vừa ấn xung quanh bầu để cố định cây, lấp đất cao hơn miện hố từ 2 – 3 cm tạo hình vòng tránh mưa chồi cổ rễ cây.

- Ngày trồng nên chọn ngày râm mát hoặc có mưa nhỏ, đất trong hố đủ ẩm, không trồng vào ngày mưa rào, mưa to, nắng gắt. Trước khi vận chuyển cây giống cần tưới đẫm nước, xếp cây vào sọt ngay ngắn, nhẹ nhàng tránh dập nát.

- Trồng dặm: Sau trồng từ 15 – 20 ngày tiến hành kiểm tra tỷ lệ sống của cây con và tiến hành trồng dặm những cây bị chết. Phải trồng dặm bổ sung ngay để vườn cây có độ đồng đều cao.

Vẻ đẹp từ hoa xoan ta

7. Chăm sóc cây xoan ta sau trồng

- Sau trồng cần chăm sóc vùng trồng ba năm liên tiếp, mỗi năm chăm sóc từ 2 – 3 lần tùy thuộc vào thực bì phát triển tại nơi trồng.

- Các lần chăm sóc trong một năm: Lần 1 vào mùa xuân: Dẫy cỏ xung quanh gốc cây, vun gốc có đường kính 1 m, phát cỏ, gỡ cây leo, cây bụi lấn át cây xoan ta. Lần 2 vào mùa thu: Dẫy cỏ xung quanh gốc, vun gốc đường kính 1 m, chăm sóc kết hợp trồng dặm những cây bị chết.

- Kỹ thuật tỉa thưa nuôi dưỡng cây: Từ năm thứ ba trở đi cần tiến hành tỉa thưa cây. Cần loại bỏ cây bị bệnh, cây cụt ngọn, cây sinh trưởng phát triển kém, … không cho hiệu quả kinh tế. Sau 3 – 5 năm khi rừng khép tán, tỉa thưa lần 1 để lại mật độ từ 800 – 1.000 cây/ha. Đến năm 9 – 10 tỉa thưa để mật độ từ 400 – 500 cây/ha, tuổi cây khai thác chính từ 15 – 20 năm tuổi.

Rừng xoan ta giá trị kinh tế cao