Kỹ thuật trồng, chăm sóc và bón phân cho cây rau tía tô

1. Chọn và làm đất trồng cây rau tía tô

Tía tô có thể trồng được quanh năm trên đất có nhiều mùn, giàu dinh dưỡng, ẩm, thoát nước tốt, hơi kiềm. Nên trồng xen canh với cây họ đậu.

Cày bừa, phơi ải, đập nhỏ, bón 15 - 20kg phân chuồng hoai/100m2 đất, lên luống.

2. Trồng rau tía tô trên diện tích lớn

Trồng bằng cách làm mạ rồi cấy cây con, 15 - 25g hạt/100m².

- Trộn hạt với tro bếp hay đất bột và một ít nước, gieo đều trên mặt luống.

- Dùng cào, cào đất bột để lấp hạt xuống, ủ bằng rơm rạ, trấu.

- Trước khi cấy không nên bón nhiều đạm, vì lá tốt quá khi cấy dễ bị giập nát và làm héo cây.

- Sau khi cấy, cần tưới nước cho cây chóng hồi phục. Khi cây được 1 tuần lễ, tiếp tục hòa phân đạm loãng tưới như lần đầu.

- Nếu trồng để làm thuốc: bón 300 - 400kg phân lân cho 1 ha và hòa bánh dầu tưới vào lúc sau cấy 7 - 10 ngày, trước lúc ra hoa.

3. Trồng tía tô trên diện tích nhỏ

Gieo thẳng tía tô (khoảng 5 - 6g hạt/100m²), cũng làm như gieo mạ nhưng không nhổ trồng lại mà để mọc đến lúc thu hoạch.

- Ưu điểm: không tốn công trồng cây non.

- Nhược điểm: gieo thưa nên dễ bị cỏ dại lấn át, tốn công làm cỏ và chăm sóc.

Khi cây mọc được 10 - 15 ngày, hòa đạm (có thể urê, có thể DAP: 50 - 100g cho 100m²) rồi tưới.

Trồng làm thuốc: nên trồng thưa 25 x 30cm. Không hái lá để cây có nhiều hoa, nhiều hạt. Ở miền Bắc, tía tô trồng tháng 1 - 2, thu hoạch tháng 8 - 9. Ở miền Nam, trồng từ tháng 11 - 12, thu quả vào màu thu.

• Trồng lấy giống: nên trồng thưa 25 x 30cm. Không hái lá. Bón thúc lân, bánh dầu vào thời gian1 - 2 tháng sau khi trồng.
• Trồng làm rau gia vị: nếu trồng với mật độ dày 15 x 15cm (cây cách cây, hàng cách): thu hoạch 1 lần, nhổ cả cây. Nếu trồng thưa (20 x 25cm): có thể cắt tỉa cành đem bán, sau đó tưới nước để cây mọc tiếp. Khi cây đã đâm thêm l;á, chồi, ngâm 1kg urê (hoặc 3kg NPK) + 20kg bánh dầu để tưới 1000m².

Ruộng rau tía tô

4. Chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh cho cây tía tô

- Trước khi tưới nên vun gốc, làm cỏ. Phân bón nên hòa nhiều nước để không hư lá.

- Nếu tía tô cấy theo hàng: làm cỏ, vun gốc truosc khi bón phân.

- Tía tô ít bị sâu bệnh. Các bệnh có thể gặp là: bệnh thối cây ở gốc, bệnh héo lá, bệnh sâu ăn lá, bệnh sâu cuốn lá.

- Nếu trồng tía tô trên diện tích nhỏ: nhổ bỏ cây bị héo hoặc ngắt lá, bắt sâu.

- Không phun thuốc, nhất là khoảng 10 - 15 ngày trước khi thu hoạch.

5. Thu hoạch cây tía tô

- Khi năng suất đợt sau giảm hơn đợt trước từ 20% trở lên thì phá bỏ để gieo đợt khác hoặc trồng cây rau màu khác.

- Thu hoạch làm rau gia vị: sau khi trồng 25 - 30 ngày, có thể thu hoạch. Nếu cắt tỉa, dùng liềm hay dao sắc cắt cây cách mặt đất khoảng 10cm, chừa lại 2 - 3 tầng lá để cây có thể đâm chồi cho đợt thu hoạch sau. Mỗi đợt cắt có thể thu 50-6kg cho 100m2. Nếu chăm sóc tốt có thể thu hoạch nhiều đợt.

- Thu hoạch làm thuốc: phơi khô, lấy quả, quả cất riêng; cây có thể rửa sạch đất, phơi khô, bó lại từng bó, để trong bao bì rồi bán làm thuốc cùng với hạt và lá.

- Thu hoạch giống: khi hạt chắc, lá già và khô dần, cắt cả cành hoặc nhổ cả cây về phơi trong mát, rũ lấy hạt, phơi lại vài nắng (nhưng tránh nắng to) cho khô hẳn, để nguội, trộn ít tro cho vào bình đậy kín để làm hạt giống. Cành, cây thì phơi khô làm thuốc.

Lưu ý: Trong gia đình có thể trồng rau tía tô trong chậu, hộp xốp.