Có phải hoa hồng là cây trái tính trái nết?

Nhiều người cho rằng cây hoa hồng là giống cây trái tính trái nết, nó không đến nỗi “nắng không ưa mưa không chịu”, nhưng phải trồng trong điều kiện đất đai và khí hậu thích hợp thì mới phát triển tốt, hoa mới đạt yêu cầu. Đó là chưa nói đến khâu chăm sóc, đòi hỏi nhiều thời gian và công sức hơn đối với nhiều giống hoa khác.

Những nhận xét trên đối với giống hoa đẹp nổi tiếng, được mệnh danh là “Hoàng hậu của các loài hoa” này không phải là sai.

Hồng đâu phải là giống hoa mới? Nó đã xuất hiện trên trái đất này cả chục ngàn năm, đã được nhiều nghệ nhân chơi cây cảnh bậc thầy trên thế giới bao đời khổ công lai tạo? từ gốc ở vùng Cận Đông nay, trừ vùng Nam và Bắc cực ra, nơi đâu lại không có bóng dáng hoa hồng xuất hiện. Từ vẻn vẹn một số giống nguyên thủy, người ta đã lai tạo ra hàng trăm giống nổi tiếng khác nhau, nhưng vẫn chưa ai lai tạo ra những giống có sức sống bền bỉ, thời tiết nào cũng sống nổi, đất đai nào cũng sinh trưởng mạnh, chỉ cần được như giống hồng rừng, hồng dại của ta cũng đã mừng rồi!

Kể ra không buồn lòng sao được, khi một giống hồng đem trồng ở Đà Lạt hoa nở đẹp mê hồn là thế, nhưng nếu bứng về trồng tại Sài Gòn thì nó lại... như sống dở chết dở, và hoa nở cũng không đạt chút nào! Có những cây hồng nhập từ nước ngoài về, theo cata-logue hoa to, màu đẹp ai nhìn cũng ưa, nhưng sống trên đất nước xa lạ của nó thì nó lại... biến tướng, hoa to chỉ bằng hoa nội địa, mà màu sắc cũng không đạt chút nào...

Lý do chính do đâu? Xin thưa, đó là do sự khác biệt của môi trường sống, đó là khí hậu không thích hợp.

Vậy thì cây hoa hồng thích hợp với loại khí hậu nào?

Cây hoa hồng chỉ dễ trồng, dễ sinh trưởng tốt, mập mạnh, hoa to, màu sắc lộng lẫy,... khi được trồng trong môi trường có khí hậu thích hợp.

Nói cách khác, khí hậu đóng vai trò quan trọng đối với sự sống của cây hoa hồng.

Như quí vị đã biết, gốc tích của giống hoa hồng xuất phát từ vùng Địa Trung Hải, vùng có khí hậu nóng, nhưng đến mùa lạnh lại có tuyết bao phủ. Thế nhưng, do nhu cầu đòi hỏi, sau hàng ngàn năm khổ công lai tạo của nhiều nhà thực vật học bậc thầy, cũng như nhiều nghệ nhân trên thế giới có lòng đam mê cao độ của hoa hồng đã lai tạo được nhiều giống hồng có khả năng sống được trong môi trường khí hậu khác nhau. Có thể kết quả vẫn chưa làm hài lòng được đa số người chơi.

Được trồng trong vùng có khí hậu thích hợp quanh năm thì hoa hồng không những tăng trưởng mạnh, ra hoa nhiều, hoa to, màu sắc sặc sỡ. Cây có sức đề kháng mạnh, tránh được nhiều thứ bệnh hại có thể làm hư cành, chết cây.

Ngược lại, nếu trồng trong môi trường có khí hậu không thích hợp thì cây hoa hồng sinh trưởng chậm, sống èo uột, hoa nở không đạt, thường xuyên bị các loại nấm, vi khuẩn tuyến trùng... gây tác hại nặng trên khắp các bộ phận của cây. Như vậy, chứng tỏ sức đề kháng của cây cũng yếu.

Nước ta, một số tỉnh ngoài Bắc có khí hậu hợp với sự sinh trưởng của cây hoa hồng. Nhưng, vùng đất lí tưởng nhất trong nước giúp cây hoa hồng phát triển tốt là Đà Lạt. Ở vùng đất cao nguyên này, từ Bảo Lộc đổ lên, quanh năm hoa hồng nở rộ, cây xanh tươi mơn mởn mạnh khỏe bốn mùa.

Các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và miền Nam nói chung, khí hậu không thích hợp lắm đối với nhiều giống hồng. Chỉ những giống hồng chịu được khí hậu nóng ẩm như hồng nhung chẳng hạn thì trồng tươi tốt được.

Vào mùa mưa, vốn mưa to và kéo dài liên tục năm sáu tháng, đa số hồng thường bị các loại nấm và sâu bệnh tấn công, khiến cây bị đốm lá, vàng lá, có khi lá rụng đến trơ cành, và dần dần những cây đó bị suy kiệt dần mà chết. Các loại sâu đục thân phá hại phần lõi trong cây cũng thấy xuất hiện nhiều, khiến cây bị chết đứng trong một thời gian ngắn. Các loại sâu tơ, sâu đo chiếm lĩnh các đọt non,... cào cào, dế, kiến... cũng là những tác nhân quan trọng làm cho cây hồng suy yếu và chết.

Trừ những vùng như Gò Vấp, Thủ Đức, Hoóc Môn và vài nơi ở Tiền Giang, Sa Đéc, Hậu Giang trồng hoa hồng thành công. Đây là những vùng trồng hoa hồng nổi tiếng xưa nay, nhờ vào đất đai tốt, nguồn nước tưới tốt, và cũng cần xác nhận là nhờ vào kĩ thuật trồng trọt, vì đây là nghề “cha truyền con nối”, họ có kinh nghiệm riêng trong việc trộn phân cũng như chăm sóc...

Cũng xin được nói thêm, cây hồng không hợp với vùng đất thấp trũng. Nơi nào đất thấp, mạch nước ngầm dâng cao thì phải chịu khó lên liếp cao mới trồng được hoa hồng.

Mặt khác, trong vườn trồng hồng phải tạo cho được hệ thống thoát nước tốt để tránh nước ngập trong mùa mưa. Còn trồng trong chậu kiểng thì nên thường xuyên theo dõi các lỗ thoát nước ở đáy chậu hoặc bên hông chậu có bị tắc nghẽn hay không. Nếu nước tưới hay nước mưa bị ứ lâu trong chậu, thì chỉ cần một ngày thôi, cây hồng đã héo rũ, vàng lá và bộ rễ đã hư thối. Vì vậy, các nhà trồng hồng kinh nghiệm khuyên ta nên chọn loại chậu có chân, và trổ nhiều lỗ thoát nước mới trồng hồng tốt được.

• Mưa: Hoa hồng chịu mưa, nhưng với lượng mưa vừa phải. Mưa nhiều, mưa dai cây sẽ sống ương yếu, hoa mau tàn, có nhiều sâu, nấm bệnh. Cần phải khai thông nước mưa, đừng để ứ đọng lâu trong khu vực trồng hồng.
• Nắng: Cây hoa hồng bất cứ giống nào cũng có khả năng chịu nắng giỏi. trong ngày càng được chiếu sáng lâu giờ, hồng càng sống khỏe, ít bị sâu bệnh. Nhưng nó đòi hỏi nước tưới đầy đủ: sáng, chiều. Thiếu nước tưới cây kiệt sức và chết héo.
• Nhiệt độ: Thích hợp với những vùng có độ ẩm không khí cao, có mùa đông lạnh lẽo mới tốt.
• Gió: Cây hoa hồng thích gió nhẹ khoảng 3m/giây, .và thổi quanh năm suốt tháng đều tốt. Gặp gió mạnh cây sẽ ngả nghiêng, lung lay gốc, hoa mau tàn. Vì vậy trồng vào vùng có gió mạnh, nhất là trong mùa mưa bão, ta nên dùng những que tre nhỏ cắm xuống đất để làm trụ chống đỡ cho thân và các cành hồng có thể dứng vững mới tốt.

Tóm lại, nhiệt độ đã đóng vai trò quan trọng đến đời sống của cây hoa hồng.