Chỉ cách trồng hoa bách nhật làm cảnh, làm thuốc

Hoa cúc bách nhật là cây gì?

Có người từng nói với tôi rằng họ yêu thích và mong muốn sở hữu cả một vườn hoa bách nhật. Cũng chính vì lời nói ấy, qua bài viết tôi xin chia sẻ các thông tin về cây hoa bách nhật như sau:

1. Những điều cần biết về cây hoa bách nhật

- Cây cúc bách nhật có tên khoa học là Gomphrena globasa L, thuộc họ rau rền Amaranthaecae. Cây còn có tên khác như bách nhật hồng, thiên nhật hồng. Có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới nước mỹ. Hiện nay có đến hơn gần 10 loại hoa bách nhật khác nhau tương ứng với các màu sắc khác nhau. Ở nước ta hoa bách nhật được trồng ở nhiều nơi công cộng như công viên, hay trồng để thu hái hoa dùng làm thuốc, …

- Hoa bách nhật là cây thân thảo hàng năm. Cây có thân nhỏ, hình trụ phân nhánh nhiều. Chiều cao cây từ 40 – 60 cm, bên ngoài thân có lông mềm. Cả thân và cành đều phân đố. Lá cây thuộc loại lá đơn, nhọn ở đầu. Lá mọc đối xứng hai bên cành hoặc gốc cành. Cuống lá ngắn, khoảng 0,5 – 1 cm. Mặt trên và dưới đều có lông nhỏ. Kích thước lá dài khoảng 5 – 10 cm và 2 – 5 cm rộng. Lá có phiến hình trứng ngược. Hoa có nhiều màu sắc khác nhau như trắng, tím, hồng, đỏ,… Đường kính bông từ 1,5 – 2 cm.

Hoa cúc bách nhật Mix

2. Giá trị sử dụng của cây hoa bách nhật

- Hoa bách nhật nở hoa liên tục. Sau khi hoa khô không bị phai sắc nên hoa bách nhật được dùng làm hoa khô để trang trí.

- Trồng hoa bách nhật ở nhiều nơi như công viên, ven đường đô thị để cho hoa liên tục làm đẹp cảnh quan. Nhiều người ưa chuộng trồng cây hoa bách nhật làm cảnh. Do đặc điểm cây không kén đất, rất dễ sống, không tốn công chăm sóc.

Cúc bách nhật khô

- Bên cạnh đó hoa của cây hoa bách nhật có giá trị dược liệu cao được sử dụng làm thuốc chữa bệnh trong y học cổ truyền.

- Hiện nay có nhiều nơi trồng hoa bách nhật, để thu hái hoa chế biến trà hoa cúc bách nhật thảo mộc, được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng.

3. Một số bài thuốc từ cây hoa bách nhật

- Chữa bệnh hen suyễn, bụng đầy, tiểu tiện khó khăn, trẻ con suốt quá hoa mê sảng: Liều dùng hằng ngày từ 6 – 12 gram, dưới dạng thuốc sắc, khi uống cho thêm ít rượu trắng làm thuốc dẫn.

- Chữa bệnh cao huyết áp: Lấy 15 gram hoa cúc bách nhất + 30 gram hạ khô thảo, + 15 gram cúc hoa + 10 gram mạch môn + 10 gram thạch hộc và 10 gram lá dâu. Sau khi rửa sạch, phơi khô, cho tất cả các vị thuốc trên sắc lấy nước uống. Mỗi ngày uống đủ một thang. Dùng liên tục từ 7 – 10 ngày sẽ có kết quả tốt.

- Chữa bệnh ho gà: 6 gram cúc bách nhật, 4 gram đu đủ, 5 gram vỏ quýt, 6 gram lá hung chanh sắc lấy nước uống ngày 3 lần, mỗi lần 50 ml, dùng liên tục 7 ngày.

- Cải thiện thị lực: Cỏ nhọ nồi, ho cúc bách nhật, chử thực tử mỗi vị 10 gram, quốc lão 15 gram. Sắc lấy lước uống.

- Điều trị bệnh ngoài ra: 15 – 30 gram cúc bách nhật. Sắc lấy nước ngâm, rửa vùng bị bệnh.

Hoa cúc bách hợp dùng làm thuốc

4. Cách trồng và chăm sóc cây hoa bách nhật

* Cách gieo trồng hoa bách nhật từ hạt

- Hạt giống cây hoa bách nhật trước khi gieo ngâm nước ấm 40^oC từ 10 – 15 giờ. Hoặc có thể gieo luôn, đem hạt rắc lên đất ẩm ướt. Sau 4 – 5 hạt nảy mầm. Cây con từ 20 – 25 ngày tuổi có thể đem trồng.

Cách gieo hạt cúc bách nhật

* Cách trồng cây hoa bách nhật đúng kỹ thuật

- Chuẩn bị đất trồng: Đất nên được làm sạch cỏ dại, đất đá, … làm đất nhỏ và phun thuốc sát trùng trước khi trồng. Đồng thời tiến hành bón lót bằng các dòng phân NPK chuyên dùng bón lót. Việc làm đất được chuẩn bị trước ít nhất 7 – 10 ngày trước khi trồng.

- Mật độ trồng với khoảng cách cây cách cây từ 20 - 25 cm tùy vào từng loại giống.

- Tiến hành chuyển cây con từ vườn ươm ra trồng. Nhẹ nhàng tránh làm cây dập nát, rễ bị đứt dễ gây cây chết. Trồng với mật độ định sẵn. Lưu ý trồng cạn không tiến hành trồng sâu cây sinh trưởng kém. Sau trồng 5 – 7 ngày cây bắt đầu hồi xanh mới tiếp tục các biện pháp chăm sóc khác.

* Cách chăm sóc cây hoa bách nhật

- Ánh sáng: Trồng nơi có ánh sáng càng nhiều hoa nở càng nhiều, chất lượng hoa càng tốt. Có thể trồng trong vườn, lan can, bồn hoa, đường đô thị, … Cây đều có thể thích ứng tốt.

- Tưới nước: Cây sinh trưởng phát triển bình thường nên nhu cầu nước không quá nhiều. Trung bình tưới nước cho cây từ 1 – 2 lần/ngày. Duy trì đảm bảo độ ẩm cho đất từ 60 – 70% trong suốt quá trình trồng.

- Phân bón: Cây ra hoa liên tục nên có nhu cầu phân bón nhiều. Tuy nhiên đối với cây cúc bách nhật chỉ tiến hành bón phân cho cây khi có sự bất thường của lá. Nếu lá có hiện tượng vàng, cong biến dạng, hay lá non phát triển kém, … thì tiến hành bón phân. Nên chọn các dòng phân bón lá, hữu cơ bón cho cây là tốt nhất. Như vậy hoa mới đẹp, nở nhiều và chất lượng dược liệu cao nhất.

Trồng hoa cúc bách nhật không khó

- Sâu bệnh hại cây hoa bách nhật: Trong suốt quá trình trồng cần thường xuyên kiểm tra tình hình sâu bệnh hại để có biện pháp xử lý kịp thời. Cây cúc bách nhật thường bị bệnh nấm gây ra như bệnh đốm lá, bệnh thối rễ, … Sâu hại như rệp muội, sâu xanh, sâu khoang, … Có thể phun thuốc nấm định kỳ cho cây như 2 tháng/lần, đối với sâu hại chỉ phun khi thấy xuất hiện. Trường hợp thu hái làm thuốc, chế biến trà nên dừng phun thuốc ít nhất 1 tháng để đảm bảo thời gian cách ly, đảm bảo chất lượng hoa không tồn dư thuốc bảo vệ thực vật.

- Nếu trồng hoa bách nhật để thu hái chế biến, thời điểm chất lượng hoa tốt nhất vào mùa hạ và mùa thu.

Thu hoạch hoa cúc bách nhật chết biến trà thảo dược