Cách cứu cây trồng sau ngập úng bằng Auxin IAA-K, bột rong biển và Vitamin B1

1. Nguyên nhân và tác hại khi cây bị ngập úng

Khi nước ngập lâu, bộ rễ cây trồng rơi vào trạng thái thiếu oxy, dễ bị hư hỏng nhanh chóng:

• Thiếu oxy đất: rễ ngừng hô hấp, mô rễ chết.

• Nấm bệnh phát triển mạnh: Pythium, Phytophthora, Fusarium gây thối rễ.

• Rối loạn dinh dưỡng: lá vàng, rụng sớm, cây còi cọc.

• Nguy cơ mất trắng: nếu không xử lý kịp, cây chết nhanh, giảm năng suất nghiêm trọng.

2. Nhận biết mức độ ngập úng và phân nhóm xử lý

Nhóm 1: Cây bị nhẹ – giữ nguyên tại chỗ

Dấu hiệu:

• Nước ngập 1–2 ngày rồi rút.

• Lá hơi héo, mép lá vàng, nhưng thân và chồi non vẫn xanh.

• Rễ chưa thối, đất chưa có mùi hôi.

Cách xử lý:

• Giữ nguyên cây, không nhổ.

• Xới nhẹ đất quanh gốc, rải vôi bột khử trùng.

• Tưới dung dịch thuốc nấm (Ridomil, Carbendazim) ngừa bệnh rễ.

• Bổ sung Vitamin B1 HCl + bột rong biển để cây phục hồi nhanh.

Nhóm 2: Cây bị nặng – có thể cứu bằng xử lý rễ

Dấu hiệu:

• Ngập 3–4 ngày liên tục.

• Lá héo rũ, chồi non teo lại.

• Rễ đã thối đen nhiều nhưng vẫn còn rễ trắng khỏe.

Cách xử lý (áp dụng cho cây bonsai, cây cảnh nhỏ như đào, quất; cây ăn trái còn nhỏ):

1. Đào cây lên, rửa sạch đất bám quanh rễ.

2. Cắt bỏ toàn bộ rễ thối đen.

3. Ngâm gốc trong dung dịch thuốc nấm (Carbendazim, Metalaxyl…) pha loãng 15–20 phút.

4. Để cây nơi râm mát, khô thoáng cho vết cắt se nhựa 12–24 giờ.

5. Trồng lại trong giá thể tơi xốp, dễ thoát nước (trấu hun, xơ dừa, cát pha).

Nhóm 3: Cây bị quá nặng – nên phá bỏ

Dấu hiệu:

• Nước ngập 5 ngày trở lên.

• Toàn bộ lá vàng rụng, thân nhăn nheo, gốc thối đen, bốc mùi hôi.

• Không còn rễ trắng khỏe.

Giải pháp:

• Không nên cứu vì tốn công và chi phí, tỷ lệ thành công thấp.

• Nên phá bỏ, xử lý đất bằng vôi bột, phơi ải, sau đó gieo trồng vụ mới.

3. Công thức cứu cây sau ngập úng (áp dụng cho Nhóm 1 và 2)

• Công thức tưới gốc (100 lít nước):

  • Auxin IAA-K: 1–2 g

  • Vitamin B1 HCl: 1–2 g

  • Thuốc nấm (Carbendazim hoặc Metalaxyl): liều thấp theo hướng dẫn bao bì

  • Tưới quanh gốc, định kỳ 7–10 ngày/lần

• Công thức phun lá (100 lít nước):

  • Bột rong biển: 20–30 g

  • Vitamin B1 HCl: 1 g

  • Phun đều lên lá và thân, 5–7 ngày/lần

📌 Lưu ý: Không bón NPK ngay sau úng, chỉ bón lại khi cây đã ra rễ mới và lá non hồi xanh.

4. Lưu ý kỹ thuật để hạn chế ngập úng tái diễn

• Thiết kế rãnh thoát nước tốt cho vườn trồng.

• Không để đất bí chặt, nên bổ sung phân hữu cơ hoai, vi sinh để tăng độ thoáng khí.

• Với cây lâu năm, định kỳ rải vôi bột quanh gốc để hạn chế nấm bệnh đất.

Kết luận

Ngập úng gây hại nặng nề cho cây trồng, nhưng nếu nông dân biết phân loại tình trạng nhẹ – nặng – quá nặng và áp dụng đúng giải pháp, cây vẫn có thể phục hồi. Việc kết hợp Auxin IAA-K, Vitamin B1 HCl và bột rong biển giúp cây tái tạo rễ, giảm sốc, tăng sức đề kháng, từ đó nhanh chóng hồi xanh sau mưa lũ.